που είμαι Έλληνας, που έχω αυτή την κυβέρνηση, που με έμαθαν ότι ανήκω στους νικητές ενός πολέμου που έγινε με θυσίες και για καλό σκοπό και όμως πρέπει να ζω ως ατιμασμένος και ενοχοποιημένος πολίτης μιας προδομένης Πατρίδας.
Βιομηχανικά κτίρια: Τόποι μνήμης ως τόποι πολιτισμού
Όταν το σήμερα σέβεται το χθες…(ερευνητική εργασία)
Φοιτήτρια: Δαλγίτση Ανδρομάχη – Άννα
Επιβλέπων Καθηγητής: Πολυχρονόπουλος Δημήτρης
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία παρουσίασης: 9 Απριλίου 2013
Η παρούσα εργασία αναφέρεται σε θέματα που αφορούν στη διατήρηση των βιομηχανικών κελυφών στην Ελλάδα και τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης από τον 18ο αιώνα και έπειτα. Το πέρασμα των γενεών άφησε, ανάμεσα σε πολλά ίχνη, και κτιριακά θραύσματα. Από τη Βιομηχανική Επανάσταση και μετά πολλά από αυτά είναι παλιά βιομηχανικά κτίρια, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα. Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για αυτά τα μνημεία του βιομηχανικού πολιτισμού. Η επανάχρηση των βιομηχανικών κτιρίων, δηλαδή η ένταξη μιας νέας και διαφορετικής χρήσης από την αρχική, αποτελεί τα τελευταία χρόνια κύριο μέλημα των προηγμένων κοινωνιών τόσο σε εθνικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η δομή αυτής της εργασίας περιλαμβάνει τέσσερα μέρη. Πιο συγκεκριμένα, στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μία εισαγωγή στο θεωρητικό πλαίσιο της βιομηχανικής κληρονομιάς και της βιομηχανικής αρχαιολογίας, καθώς και στις απαρχές της φιλοσοφίας της διατήρησης του βιομηχανικού παρελθόντος. Επιπλέον, επιχειρείται η τεκμηρίωση της ένταξης της μουσειακής μάζας και των πολιτιστικών δραστηριοτήτων ως νέα χρήση μέσα στο βιομηχανικό κτίριο.
Το δεύτερο κεφάλαιο αφορά στη μελέτη ορισμένων βιομηχανικών κτιρίων που διασώζονται στον ελληνικό χώρο και στην αξιοποίηση και επανάχρησή τους ως μουσεία και πολιτιστικοί χώροι, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη συμβολή των νέων χρήσεων στην ανάπτυξη και αναζωογόνηση των περιοχών.
Στη συνέχεια, πραγματοποιείται εκτενής ανάλυση δύο παραδειγμάτων επανάχρησης παλιών βιομηχανικών κελυφών στον ευρωπαϊκό χώρο, με πλήρη καταγραφή των στοιχείων που συνθέτουν τόσο τα παλιά κτίρια όσο και τα νέα.
Τέλος, στο τέταρτο κεφάλαιο επιχειρείται η εξαγωγή συμπερασμάτων και μια προσπάθεια συσχέτισης των ελληνικών και των ευρωπαϊκών παραδειγμάτων. Στο σύνολό της, η εργασία αποτελεί πεδίο προβληματισμού και κριτικής πάνω σε θέματα διατήρησης της βιομηχανικής κληρονομιάς, που παρουσιάζονται κυρίως μέσα από βιβλιογραφικές αναφορές.
Μίκης Θεοδωράκης: «Ή τώρα ή ποτέ»! Ξύπνα Έλληνα αδελφέ!
Μίκης Θεοδωράκης: «Ή τώρα ή ποτέ»! Κι όταν λέω «ποτέ», το εννοώ. Γιατί εάν ο ελληνικός λαός δεν αδράξει αυτή την τελευταία ευκαιρία, θα είναι χαμένος, γονατισμένος, εξαθλιωμένος και ντροπιασμένος για πάρα – πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. ϊσως και για αιώνες»…
Είσαι νέος… Διάβασε καλά! Αν θες διαφώνησε, αλλά μην αδιαφορείς! Η πατρίδα εκπέμπει σήμα κινδύνου. Δεν ακούς; Ποιόν περιμένεις να τη σώσει; Ποιόν περιμένεις να σε σώσει; Κατάλαβέ το.
Η λαίλαπα του πολέμου, του ακήρυκτου πολέμου που ζούμε, είναι ανεξέλεγκτη. Ο εχθρός έχει ήδη περάσει το κατώφλι του σπιτιού σου. Όσο κοιτάμε, βέβαια, την τηλεόραση δεν το αντιλαμβανόμαστε. Δεν θα βγει, όμως, από εκεί κανένας σωτήρας…
Ο σωτήρας είσαι εσύ, γιατί η πατρίδα είσαι εσύ! Αν κάτσεις με τα χέρια σταυρωμένα, πολύ σύντομα θα δεις τα παιδιά σου σκλαβωμένα. Θα δεις τον εαυτό σου να δουλεύει για ένα πιάτο φαΐ, δουλικά, ώρες ατελείωτες. Θα δεις την περιουσία σου να παραδίδεται στους ξένους επειδή έτσι το θέλησαν κάποιοι. Θα δεις μια Ελλάδα ανοχύρωτη να σκίζεται σε κομμάτια και να μοιράζεται στους εχθρούς της. Κι όλα αυτά επειδή δεν αντέδρασες όταν είχες τη δυνατότητα να το κάνεις. Η ένδοξη χώρα των Ελλήνων, η ποτισμένη από αίμα ηρώων και μαρτύρων, το λίκνο της Ρωμηοσύνης, στα βάρβαρα χέρια του 4ου Ραΐχ και των συνεργατών του. Αμαχητί. Τι τραγική ειρωνεία…
Έλληνα αδελφέ μας, δεν υπάρχει, πια, η πολυτέλεια της αδιαφορίας. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο. Μην απελπίζεσαι. Δράσε! Μην το σκέπτεσαι άλλο, ξεσηκώσου! Τώρα. Αύριο θα είναι αργά. Η αρχή του ξεσηκωμού βρίσκεται πάντοτε, στην πνευματική αφύπνιση, στην αναζήτηση και συνειδητοποίηση της αλήθειας. Η Ελλάδα, η πατρίδα σου, αναλογικά με την έκταση της και τον πληθυσμό της, είναι η πιο προικισμένη χώρα του κόσμου.
Μάθε, λοιπόν, ότι τα αποθέματα του υπεδάφους μας είναι αμύθητης αξίας. Η αξία του ορυκτού μας πλούτου ανέρχεται σε τρισεκατομμύρια ευρώ. Πρόσφατα, σε μεγάλη εκδήλωση που όλα τα μέσα απέκρυψαν (Ίδρυμα Κακογιάννη, 7-11-12), ειδικοί επιστήμονες βεβαίωσαν, για πρώτη φορά σε ευρύ κοινό, ότι μόνο τα άμεσα αξιοποιήσιμα κοιτάσματα υδρογονανθράκων εκτιμώνται σε ένα τρισεκατομμύριο ευρώ. Κι εκτός του ανυπολόγιστης αξίας, υπεδάφους μας, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η γεωγραφική μας θέση, μας καθιστά παγκόσμιο κόμβο εμπορίου. Ότι η ναυτιλία μας είναι η μεγαλύτερη παγκοσμίως κι η αξία του τουρισμού μιας τέτοιας, νησιωτικής κι όχι μόνο, χώρας είναι ανυπολόγιστη.
Πως θα ανεχθείς να δεσμεύονται όλα αυτά τα έσοδα σε ένα «Ταμείο Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας» με στόχο την -ες αεί- αποπληρωμή του μεθοδευμένα υπέρογκου χρέους; Αντιλαμβάνεσαι τώρα την έσχατη προδοσία που συντελείται; Κατανοείς γιατί οι «σύμμαχοί» μας, μας… «σώζουν» μέσω Μνημονίων από την κρίση που αυτοί δημιούργησαν; Για να μας κατακτήσουν χωρίς να υποψιαστούμε και να καταφέρουν το μεγάλο ξεπούλημα της γης μας. Βλέπεις γιατί τα παπαγαλάκια του συστήματος κάνουν ό,τι μπορούν, χρόνια ολόκληρα τώρα, να σε πείσουν ότι όλα γίνονται «για το καλό σου»; Για να σε κατακτήσουν αδιαμαρτύρητα. Για να σε κατακτήσουν ολοκληρωτικά. Γιατί όποιος κατακτά τις συνειδήσεις, κατακτά ολοκληρωτικά…
Έκρυψαν τα όλα, τα αντικατέστησαν με γραβάτες. Τα τάνκς, μετατράπηκαν σε απεσταλμένους της τρόικας, οι βόμβες λέγονται τώρα δάνεια. Σ’ έκαναν να προσκυνάς τους Εφιάλτες σου, για μια θεσούλα στο Δημόσιο, που τώρα θα στην πάρουν. Η προδοσία μετονομάστηκε σε σωτηρία, η αντίσταση σε ανοησία. Έτσι, μεταμφιεσμένοι, «Έλληνες» και ξένοι κατακτητές απεδείχθησαν πολύ αποτελεσματικοί.
Σε έπιασαν στον ύπνο, σε κορόιδεψαν και συνεχίζουν ξεδιάντροπα να το κάνουν. Μας υποδούλωναν ενώ εμείς θαυμάζαμε τη «δημοκρατία» που μας σέρβιραν. Και θα αποθρασύνονται περισσότερο όσο τους αφήνεις. Δεν αργεί η ώρα που θα στρέψουν εναντίον του συμπατριώτη σου, όπως καλά ξέρουν να το κάνουν. Για να ισοπεδώσουν τα πάντα στον πολύπαθο τούτο τόπο, κι ύστερα να ‘ρθουν ως ελευθερωτές να τους δοξάσεις υπηρετώντας τους. Το ίδιο ιστορικό σκηνικό για άλλη μία φόρα.
Μην τους αφήσεις! Θυμήσου τους αγώνες των προγόνων σου και τίμα το αίμα που χύθηκε ως τα σήμερα. Εμπνεύσου απ’ το φρόνημα των αγωνιστών του Ελληνικού Έθνους. «Να ‘ρθει ένας να μου ειπή ότι θα πάγη ομπρός η πατρίδα, στρέγομαι να μου βγάλει και τα δυο μου μάτια. Ότι αν είμαι στραβός, και η πατρίδα μου είναι καλά με θρέφει. Αν είναι η πατρίδα μου αχαμνά, δέκα μάτια να ‘χω, στραβός θανα είμαι», έλεγε ο Μακρυγιάννης απηχώντας το διαχρονικό ανυπέρβλητο πνεύμα του Ελληνισμού.
Αγάπα την πατρίδα σου! Αγάπα την άδολα, μακριά από μισαλλοδοξία. Αγκάλιασε τον συμπατριώτη σου αληθινά, ό,τι κι αν πρεσβεύει «ιδεολογικά». Δεν είναι αυτός ο εχθρός σου. Αυτοί που σε σαγήνευσαν με τις υποσχέσεις τους και θέλησαν να σε κάνουν συνένοχο με τα ρουσφέτια τους, αυτοί είναι οι αντίπαλοί μας. Αυτοί που σ’ αποκοίμισαν όσο θαύμαζες τον εκσυγχρονισμό τους, σ’ είχαν προγραμματίσει να ξυπνήσεις μέσα σε εμφύλιο σπαραγμό.
Ξύπνα αδελφέ πριν το μοιραίο! Μην περιμένεις τίποτα απ’ όσους διαχειρίζονται»πολιτικά» την κατάσταση. «Αλίμονο στους αγώνες που κρέμονται από τα χαρτιά. Το γένος δεν χρειάζεται τα χαρτιά κανενός για τη λευτεριά του. Έχετε πίστη; Έχετε καρδιά; Αλλιώς καθίστε εκεί που κάθεστε. Ραγιάδες εσείς, ραγιάδες και τα παιδιά σας, ραγιάδες και τα παιδιά των παιδιών σας», έκραζε πριν δύο αιώνες ο Παπαφλέσσας.
Τώρα είναι η σειρά σου! Να πεις το νέο «ΟΧΙ»! Να πεις το νέο «Μολών Λαβέ»! «Η Λευτεριά δεν χαρίζεται, κατακτιέται»!
Δεν είσαι μόνος σου στον αγώνα αυτό. Πολλοί είμαστε αυτοί που αρνούμαστε πεισματικά να γίνουμε οι πρώτοι Έλληνες στην τρισχιλιετή ιστορία αυτού του Έθνους που θα σκύψουν, ομοθυμαδόν, το κεφάλι στον κατακτητή. Έστω και καθυστερημένα, ξεσηκωθήκαμε, πολεμάμε και θα νικήσουμε! Ένωσε τη σπίθα του αγώνα σου μ’ αυτήν του διπλανού σου. «Μέχρι η σπίθα να φουντώσει και να γίνει η καθαρτήρια φωτιά που θα μας σώσει». Για μια ανεξάρτητη Ελλάδα, μ’ αληθινή δημοκρατία και υγιή πατριωτισμό!
Και μη ξεχνάς το που χρωστάς… «Χρωστάμε σ’ όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ‘ρθουν, θα περάσουν. Κριτές, θα μας δικάσουν, οι αγένητοι, οι νεκροί». (Κ. Παλαμάς).
Μίκης Θεοδωράκης
Πριν από περίπου δύο μήνες, ο διάσημος Αμερικανός δημοσιογράφος Γκρεγκ Πάλαστ «έπεσε» πάνω στον Θεόδωρο Πάγκαλο, σε ένα διεθνές φόρουμ στο Καζαχστάν. Η συνάντηση δεν πήγε και τόσο καλά. Σε άρθρο του στο διαδικτυακό Vice (http://www.vice.com/en_uk/read/my-big-fat-greek-minister), ο Πάλαστ χρησιμοποιεί ιδιαίτερα επιθετικούς προσδιορισμούς για τον Ελληνα πολιτικό, αναφέρεται στη φιλολογία τού «Μαζί τα φάγαμε», βρίσκοντας μάλλον εξοργιστική την όλη στάση του Θ. Πάγκαλου, και φαίνεται ότι του είπε ακριβώς τι σκεφτόταν για εκείνον.
Αναζητήσαμε τηλεφωνικά τον Γκρεγκ Πάλαστ και τον πετύχαμε κάπου ανάμεσα στο γραφείο του στη Νέα Υόρκη και στο ησυχαστήριό του στο Λονγκ Αϊλαντ, όπου συνήθως γράφει τα βιβλία του. Ενα από αυτά πρόκειται να εκδοθεί προσεχώς από τις εκδόσεις Λιβάνη. Ο αγγλικός τίτλος είναι «The Picnic of the Vultures» (Το πικνίκ των ορνέων) και σε αυτό περιλαμβάνεται μία ενότητα πάνω στην Ελλάδα. Οπως μας είπε ο ίδιος ο Πάλαστ, είναι ο συγκερασμός όλων του των ερευνών σχετικά με την παγκοσμιοποίηση και τη δημιουργία του ευρώ, καθώς και με τη δράση της Goldman Sachs ειδικά εδώ στην Ελλάδα. Ο Πάλαστ μίλησε εκτενώς με στελέχη της «αμαρτωλής» τράπεζας – τα οποία μάλιστα του πρότειναν και δουλειά! «Δεν δέχθηκα», μας είπε. «Εξακολουθώ να πιστεύω ότι η δουλειά του τραπεζίτη είναι πληκτική. Οι τραπεζίτες, ακόμα και αυτοί που κάνουν τόσο σατανικά πράγματα, μου φαίνονται χαρτογιακάδες και κλητήρες».
Η συνέντευξη που ακολουθεί πιθανώς να ενθουσιάσει τους απανταχού «αντιμνημονιακούς». Το μόνο βέβαιο όμως είναι ότι ο Γκρεγκ Πάλαστ δεν είναι τυχαίο πρόσωπο. Γεννημένος το 1952 στο Λος Αντζελες, σπούδασε οικονομικά και διοίκηση επιχειρήσεων στο Μπέρκλεϊ και στο Σικάγο, και προτού γίνει ένα από τα πρώτα ονόματα της ερευνητικής δημοσιογραφίας, είχε εργαστεί για την αμερικανική κυβέρνηση διερευνώντας απάτες στον χρηματοοικονομικό χώρο. Σήμερα, το όνομά του φιγουράρει στις λίστες των best seller των New York Times, καθώς και στις στήλες της αρθρογραφίας τους, ενώ είναι τακτικός συνεργάτης του BBC και του Observer. Ο Πάλαστ ήταν από εκείνους που διερεύνησαν τις μηχανορραφίες πίσω από τις αμερικανικές εκλογές του 2000 και του 2004 στην πολιτεία της Φλόριντα.
Για τον Πάγκαλο
Γιατί όμως αυτή η τόσο σφοδρή επίθεση στον κ. Πάγκαλο; «Δεν θα τον σχολίαζα έτσι, αλλά υποτίθεται ότι ανήκει στο λεγόμενο σοσιαλιστικό κόμμα κι ωστόσο συνεχίζει να κατηγορεί τον ελληνικό λαό, ο οποίος είναι θύμα μιας τεράστιας οικονομικής απάτης. Δεν καταλαβαίνω λοιπόν πώς είναι δυνατόν το θύμα να πληρώνει σαν να είναι ο ένοχος. Για οικονομικά εγκλήματα που άλλοι διέπραξαν. Και αναφέρομαι στο σχέδιο να συγκαλυφθεί το χρέος της Ελλάδας με τη μεσολάβηση της Goldman Sachs – με το αζημίωτο φυσικά. Πρόκειται για απάτη εις βάρος των ομολογιούχων, αλλά και του ελληνικού λαού. Με το που δημοσιοποιήθηκε ότι το ελληνικό χρέος ήταν μεγαλύτερο, η Ελλάδα, προκειμένου να συνεχίσει να δανείζεται, έπρεπε να καταβάλει τεράστια ποσά ως εγγύηση στους ομολογιούχους, πράγμα που την οδήγησε σε αδιέξοδο. Είμαι απολύτως πεπεισμένος πως, αν δεν είχε γίνει αυτή η απάτη, η Ελλάδα δεν θα βρισκόταν στη σημερινή οικτρή κατάσταση. Επίσης, δεν θα είχε γίνει δεκτή στην Ευρωζώνη. Το ευρώ είχε καταστροφικές συνέπειες για την ελληνική οικονομία, ειδικά στον τουρισμό (αντίθετα, αποδείχθηκε ευεργετικό για την Τουρκία με την πιο φθηνή λίρα) και, τελικώς, η Ελλάδα βρέθηκε να εγκληματεί μόνο και μόνο για να γίνει δεκτή στο ευρώ, δηλαδή σε μια αποικία λεπρών»!
Είναι γνωστή αυτή η ιστορία με το swap της Goldman Sachs και έχει προκαλέσει μπαράζ συζητήσεων και διαψεύσεων. Οταν θέτουμε τον αντίλογο, ο Πάλαστ επιμένει: «Η Goldman Sachs ουδέποτε αρνήθηκε τον ρόλο της στην απόκρυψη του ελληνικού χρέους. Απλώς, έχει δηλώσει ότι είναι κάτι νομότυπο και, όντως, και άλλες τράπεζες το έχουν κάνει, π.χ., η J.P. Morgan για την Ισπανία».
Πέρα όμως από την Goldman Sachs, για τον Πάλαστ το μεγάλο πρόβλημα είναι το ίδιο το ευρώ. Στο βιβλίο που πρόκειται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Λιβάνη, ο Πάλαστ αφιερώνει κάμποσες σελίδες στις συνομιλίες που είχε με έναν κορυφαίο Αμερικανό οικονομολόγο, τον Ρόμπερτ Μαντέλ, επονομαζόμενο και «πατέρα του ευρώ». «Είναι ο άνθρωπος που δημιούργησε το ευρώ», τονίζει ο Πάλαστ. «Μου έλεγε λοιπόν ότι ο όλος σκοπός του ευρώ ήταν στην ουσία να καταρρεύσουν οι ελεγχόμενες από το κράτος οικονομίες, όχι να δημιουργηθεί ένα νέο, δυνατό νόμισμα το οποίο να ανταγωνίζεται το αμερικανικό δολάριο. Υπόψη, ο Μαντέλ υπήρξε βασικός σύμβουλος του Ρόναλντ Ρέιγκαν. Η οικονομική του φιλοσοφία στρέφεται κατά της ελεγχόμενης από το κράτος οικονομίας, ενώ πιστεύει στην ιδιωτικοποίηση κάθε κρατικής βιομηχανίας. Το ευρώ ήταν μία ρεϊγκανική-θατσερική επινόηση, άσχετο με την ιδέα ενός ισχυρού νομίσματος, ενώ έχει μεγάλη σχέση με την εκμηδένιση του ρόλου της κυβέρνησης, του κράτους, στην οικονομία. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Μπομπ Μαντέλ είναι οπαδός του φιλοσόφου Τζόζεφ Σουμπέιτερ (Joseph Schumpeter), ο οποίος ήταν στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, όπου σπούδασα. Αυτός λοιπόν πίστευε τη θεωρία της “δημιουργικής καταστροφής”. Είναι μια δημοφιλής θεωρία μεταξύ αυτών που δημιούργησαν το ευρώ: ότι η περίοδος που διανύουμε είναι περίοδος προσωρινής καταστροφής: καταστρέφονται όλοι οι παλαιοί θεσμοί (δημόσιες υπηρεσίες και βιομηχανίες, συνδικάτα, συλλογικές συμβάσεις) για να οδηγηθείς κάποια στιγμή σε μία τεράστια ελεύθερη αγορά, σε ένα θαύμα κατά το οποίο η οικονομία θα ανθήσει απρόσμενα χάρη σε αυτή την περίοδο πόνου και καταστροφής. Λοιπόν, εντάξει, έχω δει την καταστροφή. Θα ήθελα τώρα να δω σε ποια φάση θα ξεκινήσει η δημιουργική περίοδος. Δεν την έχω δει ακόμη. Υπόψη, υπήρξα μαθητής του Μίλτον Φρίντμαν και άλλων οικονομικών ιδιοφυών στο Σικάγο, που πίστευαν σε όλα αυτά τα πράγματα. Οπως λέει και η βοηθός μου λοιπόν, οφείλω μία συγγνώμη στον κόσμο. Ορίστε λοιπόν: σας ζητώ συγγνώμη. Ημουν αναμεμειγμένος σε αυτόν τον κόσμο του Σικάγου και, δυστυχώς, καιρός είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι όλη αυτή η θεωρία της “δημιουργικής καταστροφής” είναι μόνον καταστροφή και τίποτε άλλο».
Ανθρώπινη αλαζονεία
– Πότε αρχίσατε να έχετε αμφιβολίες για τη «σχολή του Σικάγου»;
– Η αλήθεια είναι από τότε που σπούδαζα. Κατάλαβα από νωρίς ότι ήταν ένας κόσμος καθαρής θεωρίας. Επειδή εργάστηκα αρχικά στις έρευνες για οικονομικές απάτες, είχα επίσης από νωρίς επίγνωση μέχρι πού μπορούν να φτάσουν οι άνθρωποι όταν τους δοθεί η ευκαιρία. Ακόμα και οι ίδιοι οι σύμβουλοι απ’ το Σικάγο, όταν κλήθηκαν να βοηθήσουν στην ιδιωτικοποίηση της χιλιανής βιομηχανίας, αγόρασαν τμήματά της για να βγάλουν χρήματα! Η ανθρώπινη αλαζονεία είναι πανίσχυρη: αυτή έθεσε εκτός πεδίου τον μαρξισμό, ο οποίος βασίστηκε στο στοιχείο του αλτρουισμού. Αλτρουισμός όμως απαιτείται και στο πεδίο της ελεύθερης αγοράς, και επί του πρακτέου αυτό σημαίνει ότι κανένας δεν δικαιούται να χειραγωγεί την αγορά μέσω ειδικών πλεονεκτημάτων. Ετσι, έβλεπα σε όλες αυτές τις θεωρίες της σχολής του Σικάγου ένα στοιχείο φαντασίωσης, ενώ καμία δεν μπορούσε να μου δώσει τις κατάλληλες απαντήσεις. Στη θεωρία, δηλαδή, όλα ακούγονται υπέροχα, στην πραγματικότητα όμως δεν βλέπεις παρά ανθρώπινο πόνο, όπως στην περίπτωση της Ελλάδας.
Το ευρώ θα πάψει να υπάρχει
– Είστε απαισιόδοξος για το μέλλον του ευρώ;
– Οχι, αντίθετα, είμαι αισιόδοξος: ότι θα καταρρεύσει! Σε έναν καλύτερο δυνατό κόσμο, το ευρώ θα πάψει να υπάρχει. Προσέξτε: δεν αναφέρομαι στην Ε.Ε., αλλά στη Ζώνη του Ευρώ, που μόνο κακό έχει προκαλέσει. Ετσι δεν έλεγαν για τη Σοβιετική Ενωση και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, ότι θα είναι κοντά μας για χίλια χρόνια και ύστερα από λίγα μόλις χρόνια κατέρρευσαν; Το ίδιο ελπίζω να δούμε και τώρα με αυτό το σοβιετικό νόμισμα που έχει επιβληθεί στην Ευρώπη από τους Γερμανούς. Υπάρχει και ένα αστείο, ότι το ευρώ θα μετονομαστεί σε «Πάντσερ»: ότι οι Γερμανοί βρήκαν τον τρόπο να καταλάβουν την Ευρώπη χωρίς να χρειαστεί να ρίξουν ούτε μία τουφεκιά. Οι Γερμανοί πίεσαν άλλα κράτη, όπως την Ελλάδα, να κρατήσουν ένα νόμισμα πολύ υψηλής αξίας ώστε να μην μπορούν να τους ανταγωνιστούν. Αυτό όμως τώρα γυρίζει εναντίον της Γερμανίας: αν καταστραφούν τα άλλα μέλη της Ευρωζώνης, σε ποιον θα συνεχίσει να πουλάει;
———-
ενδιαφέρον και το άρθρο του Ξυδάκη στο ίδιο φύλλο, ως προς τις γενικές παρατηρήσεις και το συμπέρασμα του τέλους
Η ιδέα της αναδιάρθρωσης του κράτους υφίσταται συντριπτικά διαδοχικά πλήγματα. Το πρώτο δόθηκε με μια αντισυνταγματική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και τον απίθανο χειρισμό της ΕΡΤ: Αντί να ακολουθηθεί μια διαδικασία αναδιάρθρωσης εν λειτουργία, την κλείνουν, απολύουν 2.500 υπαλλήλους, τους αποζημιώνουν, θα επαναπροσλάβουν 2.000 περίπου και, μετά, θα σκαρώσουν κάποια άλλη ΕΡΤ, που παραμένει απροσδιόριστη. Κι αυτό, το είπαν… μεταρρύθμιση. Τριάντα ημέρες μετά, δεύτερο πλήγμα: Αντί να ξεκινήσουν την αναδιάρθρωση του κράτους, επιδίδονται στο κυνήγι των αριθμών. Διώχνουν υπαλλήλους είτε τους χρειάζονται οι υπηρεσίες όπου δούλευαν είτε όχι και τους τοποθετούν σε άλλες, είτε τους χρειάζονται είτε όχι. Η Δημοτική Αστυνομία, για παράδειγμα, καταργείται (χρειαζόταν ή όχι;..), οι 4.000 υπάλληλοι μετακινούνται στην ΕΛ.ΑΣ. (χρειάζεται, άραγε, 4.000 ακριβώς;..) χωρίς να εξετάζεται αν πληρούν τις προδιαγραφές όλοι, κανένας ή κάποιοι. Αυτό, το λένε… κινητικότητα.
Ελεύθερος με βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών αφέθηκε χθες ο Κώστας Σακκάς. Αν και με αυστηρούς περιοριστικούς όρους, η απόφαση των δικαστικών λειτουργών έδωσε ένα τέλος στην επί 38 μέρες απεργία πείνας του κρατούμενου, που διαμαρτυρόταν για την 31μηνη φυλάκισή του χωρίς να έχει δικαστεί.
Ο Κώστας Σακκάς είχε συλληφθεί τον Δεκέμβριο του 2010 στη Νέα Σμύρνη για οπλοφορία και προφυλακίστηκε με την κατηγορία της συμμετοχής στην οργάνωση «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς».
Ο ίδιος αρνείται τη συμμετοχή του στην οργάνωση, ωστόσο, δεν έχει κρύψει την αναρχική του ιδιότητα.
Το ανώτατο όριο της προφυλάκισής του συμπληρώθηκε χωρίς η δίκη του να έχει ξεκινήσει καν, ωστόσο, δύο μήνες πριν από τη λήξη του 18μηνου, του ασκήθηκε νέα ποινική δίωξη για παρόμοια υπόθεση, με αποτέλεσμα τον Απρίλιο του 2012 να προφυλακιστεί εκ νέου.
Ο ανώτατος χρόνος της δεύτερης προφυλάκισής του, σύμφωνα με τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, είναι 12 μήνες, διάστημα που συμπληρώθηκε πριν από 37 μέρες οπότε και ο Σακκάς άρχισε απεργία πείνας.
Το Συμβούλιο Εφετών τού επέβαλε χθες τους όρους της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, της εγγύησης ύψους 30.000 ευρώ, της εμφάνισης σε αστυνομικό τμήμα της περιοχής του μία φορά την εβδομάδα, της απαγόρευσης ή συνάντησης ή επικοινωνίας με συγκατηγορούμενούς του, της αφαίρεσης διαβατηρίου και αστυνομικής ταυτότητας, καθώς και της υποχρεωτικής διαμονής στο σπίτι του στο Παγκράτι. Του απαγόρευσε ακόμη να βγει από τον νομό Αττικής.
Σταδιακή αποκατάσταση
Ο Κώστας Σακκάς, πάντως, εξακολουθεί να νοσηλεύεται στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο της Νίκαιας και η κατάσταση της υγείας του χαρακτηρίζεται από τους γιατρούς σοβαρή. Τις επόμενες ημέρες οι ειδικοί θα επιχειρήσουν την επανασίτισή του, ώστε να διαπιστώσουν εάν και πώς ανταποκρίνεται ο οργανισμός του.
Την ίδια στιγμή, ένα βίντεο από την πορεία αλληλεγγύης της Τετάρτης κοντά στο μουσείο της Ακρόπολης, το οποίο καταγράφει αστυνομικούς να χτυπούν νεαρούς στο Θησείο, εξετάζεται από τους επιτελείς της ΕΛΑΣ. Το βίντεο αναρτήθηκε από γνωστή ιστοσελίδα του αντιεξουσιαστικού χώρου και έκανε τον γύρο του Διαδικτύου. Το Αρχηγείο της ΕΛΑΣ διέταξε Ενορκη Διοικητική Εξέταση για την υπόθεση.
Μαρία Ψαρά
Χ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: Η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει
«Η απόφαση του Συμβουλίου Εφετών είναι μία απάντηση σε όσους όλο αυτό το διάστημα υποστήριζαν ότι η πολιτεία είχε συμφέρον στη συνέχιση της προσωρινής κράτησης του κατηγορουμένου κ. Κ. Σακκά στις φυλακές». Αυτό δήλωσε ο υπ. Δικαιοσύνης Χ. Αθανασίου, υπογραμμίζοντας ότι από το Σύνταγμα δεν επιτρέπεται ουδεμία παρέμβαση της εκτελεστικής εξουσίας στις κρίσεις των δικαστών, πολύ δε περισσότερο από τον ίδιο, λόγω της προηγούμενης ιδιότητάς του ως λειτουργού της δικαιοσύνης και του πρώην προέδρου της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων. Ο υπουργός πρόσθεσε ότι η πολιτεία έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στην κρίση της δικαιοσύνης, ενώ σημείωσε ότι καταβάλλονται προσπάθειες για να αντιμετωπιστούν δυσλειτουργίες και παθογένειες ετών, με σκοπό την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση των διαδικασιών απονομής της δικαιοσύνης, πολύ περισσότερο όταν κατηγορούμενοι είναι προφυλακισμένοι. Διαβεβαίωσε, τέλος, ότι πυξίδα και αδιαπραγμάτευτη αρχή του υπουργείου θα αποτελεί το κράτος δικαίου που θεωρείται κεντρικός πυλώνας της Δημοκρατίας και της αρμονικής κοινωνικής συμβίωσης.
Ας αρχίσουμε με το αυτονόητο. Η προσωρινή κράτηση αποτελεί παρέκκλιση από τη θεμελιώδη αρχή της φιλελεύθερης δημοκρατίας που επιτάσσει να μη στερείται κανείς την ελευθερία του παρά μόνο έπειτα από ποινή που του έχει υποβληθεί από νόμιμα συγκροτημένο δικαστήριο. Από το Σύνταγμα και τη νομοθεσία μας προβλέπεται ως έκτακτο μέτρο, γι’ αυτό τίθενται αφενός αυστηρές προϋποθέσεις για την επιβολή του, αφετέρου ανώτατα όρια διάρκειας της προσωρινής κράτησης. Μέχρι σήμερα είχαμε την παράνομη πρακτική να προφυλακίζονται κατηγορούμενοι χωρίς να πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις επιβολής του μέτρου. Στην περίπτωση του κατηγορούμενου για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση κ. Κώστα Σακκά, έχουμε παραβίαση των ορίων διάρκειας της προφυλάκισης.
Πώς στοιχειοθετείται η παραβίαση; Το Σύνταγμα θέτει ανώτατα όρια στη διάρκεια της προφυλάκισης (18 μήνες για τα κακουργήματα, 9 μήνες για τα πλημμελήματα). Τα όρια αυτά καταστρατηγούνταν στο παρελθόν με διαδοχικά εντάλματα προφυλάκισης. Στην προσπάθεια να περιοριστεί η καταστρατήγηση, το 1996 ψηφίστηκε το άρθρο 288 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που προέβλεψε ότι «κατ’ εξαίρεση» μπορούσε να διαταχθεί νέα προσωρινή κράτηση, η οποία όμως δεν μπορούσε να διαρκέσει περισσότερο από ένα έτος και δεν επιτρεπόταν να παραταθεί. Ετσι η προσωρινή κράτηση σε καμιά περίπτωση δεν μπορούσε να υπερβεί τους 30 μήνες συνολικά.
Με την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος θεσπίστηκε μια νέα διάταξη που δεν αφήνει κανένα περιθώριο για καταστρατήγηση. Απαγόρευσε κατηγορηματικά την «υπέρβαση των ανωτάτων ορίων της προφυλάκισης με τη διαδοχική επιβολή του μέτρου αυτού για επί μέρους πράξεις της ίδιας υπόθεσης» (άρθρο 6 του Σ.).
Ευνόητο είναι ότι, μετά την αναθεώρηση, το άρθρο 288 ΚΠΔ, το οποίο επέτρεπε τη διαδοχική προσωρινή κράτηση, έπαυσε να ισχύει ως προδήλως αντισυνταγματικό και, επομένως, σήμερα, οι 18 μήνες αποτελούν το ανώτατο όριο διάρκειας της προφυλάκισης.
Στην περίπτωση του κατηγορούμενου κ. Κώστα Σακκά δεν τηρήθηκε το 18μηνο. Εφαρμόσθηκε η παλιά αντισυνταγματική διάταξη του άρθρου 288 ΚΠΔ και του επιβλήθηκε διαδοχική κράτηση για ένα ακόμη έτος. Αλλά, σαν να μην έφταναν αυτά, η προφυλάκισή του παρατάθηκε για άλλους 6 μήνες, μολονότι ο νόμος ρητά απαγορεύει κάθε παράταση. Χρειάζεται τίποτε άλλο για να πεισθεί κανείς ότι πρόκειται για μια σοβαρή και πρόδηλη παρανομία;
Το αίτημα για άμεση αποφυλάκιση του κ. Κώστα Σακκά δεν είναι τίποτα περισσότερο από την αποκατάσταση της νομιμότητας. Σφάλλουν όσοι σπεύδουν να καταγγείλουν την παράνομη κράτησή του αποδίδοντάς τη σε έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων. Το ίδιο σφάλλουν όσοι επικαλούνται τη βαρύτητα των κατηγοριών επισείοντας τους κινδύνους από την ανοχή της τρομοκρατίας. Δεν ενδιαφέρει διόλου αν υπάρχουν ή όχι αποδεικτικά στοιχεία ή αν ο κατηγορούμενος όντως διέπραξε ή όχι ειδεχθή εγκλήματα. Επί αυτών των ζητημάτων πρέπει να αποφανθεί η Δικαιοσύνη και, αν δεν το κάνει μέσα στην προθεσμία που θέτει το Σύνταγμα, κανένας δεν επιτρέπεται να στερείται την ελευθερία του.
Το μέγα, βέβαια, πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι είναι πλέον αδύνατο να αποδοθεί δικαιοσύνη μέσα σε εύλογο χρόνο. Γίνεται σε όλο και περισσότερους φανερό ότι η απονομή δικαιοσύνης στη χώρα μας έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις αρνησιδικίας. Δεν είναι μόνο τα αστικά και διοικητικά δικαστήρια που χρειάζονται πάνω από 15 χρόνια για να εκδικάσουν μια υπόθεση. Εξίσου καθυστερεί και η ποινική Δικαιοσύνη. Οχι μόνο δεν προλαβαίνουν να εκδικάσουν υποθέσεις μέσα στις προθεσμίες της προσωρινής κράτησης (θυμηθείτε την περίπτωση Μαζιώτη – Ρούπα), αλλά συχνά δεν προλαβαίνουν ούτε τις προθεσμίες παραγραφής. Μπροστά σε αυτό το αδιέξοδο, οι δικαστές έχουν την ψευδαίσθηση ότι αποτελεί λύση η περιφρόνηση της νομιμότητας. Αλλά η περιφρόνηση της νομιμότητας από τους δικαστές διαλύει κάθε έννοια κράτους δικαίου, ταυτίζεται με την αυθαιρεσία.
Η λύση φυσικά δεν βρίσκεται ούτε στην επιμήκυνση των διαφόρων προθεσμιών ώστε να διαιωνίζεται η καθυστέρηση. Βρίσκεται στην αναμόρφωση όλου του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης, που σήμερα είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κοινωνία μας. Δυστυχώς, τόσο οι δικαστές όσο και οι δικηγόροι δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα της κατάστασης και ότι ο ρόλος τους κινδυνεύει να αχρηστευθεί τελείως, με αποτέλεσμα οι πολίτες να αναζητούν άλλους τρόπους για να επιλύσουν τις διαφορές τους. Το χειρότερο είναι ότι ούτε η πολιτική ηγεσία αντιλαμβάνεται ότι από τις τρεις συντεταγμένες εξουσίες η δικαστική έχει δομικό πρόβλημα λειτουργίας που απαιτεί άμεσα ριζικές μεταρρυθμίσεις. Αυτές με τη σειρά τους απαιτούν όραμα που ασφαλώς δεν έχει καμία σχέση με δικαστικές ή δικηγορικές συνδικαλιστικές πρακτικές.
Το διαβάσαμε στα Νέα
———-
Ο Σακκάς θα μπορούσε να παραμείνει νόμιμα προφυλακισμένος για πάνω από 10 χρόνια στο λίκνο της σύγχρονης δημοκρατίας, στις ΗΠΑ, προτού δικαστεί, γιατί όχι λοιπόν και στην Ελλάδα;
Μια ολόκληρη, καλά στημένη παραφιλολογία έχει δυστυχώς αναπτυχθεί τις τελευταίες ημέρες εις βάρος της ισχυρής μας δημοκρατίας από σκοτεινά κέντρα, αναρχικούς κύκλους, ημιμαθείς νομικούς, επαναστάτες του καναπέ και μισέλληνες με αφορμή την υπόθεση του Κώστα Σακκά.
Με άλλα λόγια, με αφορμή ένα μικρό, πολύ μικρό ψεγάδι του δικαστικού μας συστήματος, του ατυχούς γεγονότος δηλαδή ότι ο Κώστας Σακκάς λόγω αδυναμίας των υπερφορτωμένων δικαστικών αρχών της χώρας μας και αρκετών αναβολών της δίκης του, παραμένει εδώ και μόλις 30 μήνες προφυλακισμένος χωρίς να δικαστεί, κουμμουνιστικά κέντρα επιρροής, μασωνικές στοές του εξωτερικού, αναρχικοί κύκλοι, αιρετικοί-παρανοικοί-κίναιδοι όπως ο Παναγιώτης Χατζηστεφάνου και άλλοι θαμώνες των διαδικτυακών Εξαρχείων όπως ο Αντώνης Αντωνάκος προσπαθούν να μας πείσουν ότι ο Κώστας Σακκάς είναι άδικα προφυλακισμένος για 30 και κάτι μήνες.
Και μπορεί, ομολογουμένως, αυτό να μην συνέβη ούτε και στην περιβόητη δίκη της 17 Νοέμβρη (αλλά ας μην γελιόμαστε, εκείνη η υπόθεση ήταν σαφώς λιγότερη σημαντική, όπως προφανώς κάθε λογικός, πολιτισμένος και δημοκρατικός άνθρωπος της όμορφης χώρας μας πάραυτα θα συμφωνήσει).
Επίσης, οι ίδιοι ποταποί κύκλοι και άνθρωποι επιχειρούν με σοφιστείες, λεκτικά τεχνάσματα, φθηνούς συναισθηματισμούς («θα πεθάνει από την πείνα ο άνθρωπος μετά από 40 μέρες»), σαφείς αναφορές στο αχρείαστο ελληνικό Σύνταγμα και την Ποινική Δικονομία και ταυτόχρονη αγνόηση της θεμελιακής αρχής του «Μοναχικού Καβαλάρη» (Λόουν Ρέιντζερ) πως «δικαιοσύνη είναι αυτό που κερδίζει ο καθένας για τον εαυτό του», να μας κάνουν να ξεχάσουμε ότι ο Κώστας Σακκάς θεωρείται ως ο Έλληνας Οσάμα Μπιν Λάντεν, ως ένας από τους πιο επικίνδυνους τρομοκράτες στον κόσμο – ιδρυτικό μέλος της οργάνωσης «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς». Μια οργάνωση που σχεδίαζε να ανατινάξει με ειδικό αερόστατο τον Παρθενώνα και λειτουργούσε αυστηρά στα πρότυπα της Αλ Κάιντα, του Φωτεινού Μονοπατιού και του Στρατού Αντίστασης του Κυρίου.
Παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν να διατυμπανίζουν ότι ο Κώστας Σακκάς θα έπρεπε να είναι ήδη έξω προκειμένου να τρομοκρατεί ανενόχλητος όλους τους ευτυχισμένους τον Καιρό των Μνημονίων και της Τρόικας φιλήσυχους-φοροδότες πολίτες αυτής της χώρας που γέννησε κάποτε τη δημοκρατία και τη διατηρεί έκτοτε ως λάβαρο εις τους αιώνας των αιώνων (το ελληνικό Βυζάντιο είχε βασιλείς αλλά κι αυτό ήταν ιστορικά μια μικρή παρένθεση στην αδιάπτωτη πορεία του ελληνικού έθνους στο χρόνο, εκτός κι αν δεν ήταν και τόσο αρχαιοελληνικό αλλά περισσότερο ρωμαικό, αφού είχε μόνο βασιλείς;! Μπερδεύτηκα λίγο.).
Δυστυχώς δε κατά τη δημοσιοποίηση της υπόθεσης αυτής παρασύρθηκαν και κατά τεκμήριο σοβαροί νομικοί, όπως ο Σταύρος Τσακυράκης, ένας δηλαδή κοτζάμ καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο πανεπιστήμιο Αθηνών που δεν θεωρείται γενικά ως «ευέλικτος και προσαρμόσιμος ανά περίσταση». Παρ’ όλα αυτά έπεσε μέχρι κι αυτός στην παγίδα να δηλώσει στον προσωπικό του τοίχο στο ΠροσωποΒιβλίο ότι «η συνεχιζόμενη προφυλάκιση του Κώστα Σακκά πέρα από τις ανώτατο όριο που προβλέπει το Σύνταγμα είναι προδήλως παράνομη. Όχι μόνον πρέπει αμέσως να αφεθεί ελεύθερος αλλά να αναζητηθούν ευθύνες από τους δικαστές που διέταξαν τη συνέχιση της προσωρινής κράτησής του. Επειδή δεν μπορούν να απονείμουν δικαιοσύνη σε εύλογο χρόνο παρανομούν».
Και όχι μόνο αυτό, αλλά στη συνέχεια να αρθρογραφήσει και στην εφημερίδα «Τα Νέα» και να γράψει περαιτέρω ότι «Με την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος θεσπίστηκε μια νέα διάταξη που δεν αφήνει κανένα περιθώριο για καταστρατήγηση. Απαγόρευσε κατηγορηματικά την «υπέρβαση των ανωτάτων ορίων της προφυλάκισης με τη διαδοχική επιβολή του μέτρου αυτού για επί μέρους πράξεις της ίδιας υπόθεσης» (άρθρο 6 του Σ.). Ευνόητο είναι ότι, μετά την αναθεώρηση, το άρθρο 288 ΚΠΔ, το οποίο επέτρεπε τη διαδοχική προσωρινή κράτηση, έπαυσε να ισχύει ως προδήλως αντισυνταγματικό και, επομένως, σήμερα, οι 18 μήνες αποτελούν το ανώτατο όριο διάρκειας της προφυλάκισης. Στην περίπτωση του κατηγορούμενου κ. Κώστα Σακκά δεν τηρήθηκε το 18μηνο. Εφαρμόσθηκε η παλιά αντισυνταγματική διάταξη του άρθρου 288 ΚΠΔ και του επιβλήθηκε διαδοχική κράτηση για ένα ακόμη έτος. Αλλά, σαν να μην έφταναν αυτά, η προφυλάκισή του παρατάθηκε για άλλους 6 μήνες, μολονότι ο νόμος ρητά απαγορεύει κάθε παράταση. Χρειάζεται τίποτε άλλο για να πεισθεί κανείς ότι πρόκειται για μια σοβαρή και πρόδηλη παρανομία»;
Φυσικά, ο Σταύρος Τσακυράκης έγραψε όλα τα παραπάνω χωρίς να κάνει ουδεμία αναφορά στα σύγχρονα, προληπτικά σωφρονιστικά πρότυπα όπως ήδη αυτά ξεκίνησαν να εφαρμόζονται επισήμως στο ευαγές πρότυπο κατάστημα κράτησης του Γκουαντάναμο από τις ΗΠΑ επί εποχής του αείμνηστου πλανητάρχη Τζορτζ Ντάμπλεγιου Μπους του Δεύτερου ήδη από το 2002.
Ευτυχώς, όμως, την ίδια στιγμή ξεπρόβαλλαν άλλα φωτεινά πνεύματα, άλλοι άνθρωποι δηλαδή περισσότερο μορφωμένοι, έγκριτοι, σοβαροί, αντικειμενικοί, αξιόλογοι, πολέμιοι και θαρραλέοι οι οποίοι χωρίς κουκούλες, ονοματεπώνυμο («Δεξί Εξτρέμ») και εκπληκτική γνώση του ελληνικού Συντάγματος και των ανακυπτόντων νομικών θεμάτων- σημείωσαν σταράτα σε σοβαρότατες ηλεκτρονικές στήλες ότι:
«Ο αναρχικός ίσως πολεμά την κοινωνία με το «αδύνατο» σημείο της, την νομιμότητα και το θετικό δίκαιο των χαζών αστών, το οποίο ο ίδιος ποδοπατεί. Εγώ θέλω να απαντήσει η Πολιτεία με το ίσως ακόμη μία φορά περιπαιζόμενο «χαζό» θετικό δίκαιο. Ερωτώ πάλι, η 2α κατηγορία είναι όντως διαφορετική της πρώτης και στηριγμένη, όπως ορίζει το Σύνταγμα και οι νόμοι; Εάν ναι, τότε καλώς προφυλακίσθηκε εκ νέου, και όλα καλώς καμωμένα».
Τι θέλούν λοιπόν να μας πουν οι εμβριθείς νομικοί, υπερασπιστές της δημοκρατίας και οι συν αυτώ πνευματικοί αδελφοί όπως ο εισαγγελικός λειτουργός που συνέγραψε το σκεπτικό του υπ’ αρ. 1346/2013 βουλεύματος αναφέροντας ότι:
«Οι πράξεις για τις οποίες επιβλήθηκε η προηγούμενη και η νέα προσωρινή κράτηση εις βάρος των κατηγορουμένων δεν αποτελούν επιμέρους πράξεις της ίδιας υπόθεσης, αλλά συνιστούν διαφορετικές υποθέσεις, για τις οποίες μάλιστα σχηματίσθηκαν ξεχωριστές δικογραφίες, εκδόθηκαν διαφορετικά βουλεύματα, καθόσον δεν εμφανίζουν φυσική ενότητα, αλλά κυρίως όσον αφορά τις κακουργηματικές πράξεις οι οποίες τελέστηκαν στα πλαίσια της εγκληματικής οργάνωσης και τελούν σε πραγματική συρροή με εκείνη της συγκρότησης της εγκληματικής οργάνωσης, είναι ενταγμένες σε διαφορετικό χωροχρονικά προσδιορισμένο για κάθε δικογραφία εγκληματικό σχέδιο, με ετερόκλιτη αλληλουχία εγκληματικής δράσης».
Είναι πολύ απλό. Με δεδομένο ότι στο λίκνο της σύγχρονης δημοκρατίας τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου όλα λειτουργούν άψογα και κανείς δικός της πολίτης δεν παρακολουθείται και δεν φυλακίζεται χωρίς νόμο (ξεχάστε την υπόθεση Σνόουντεν, τις 1046 και βάλε μυστικές πτήσεις με αεροπλάνα-φυλακές της ΣΙΑ πάνω από την Ευρώπη και το Γκουαντάναμο, αφού αυτά αφορούν κυρίως πολίτες άλλων υποδεέστερων χωρών, όπως της Ελλάδας, της Ιορδανίας, της Αιγύπτου, του Αφγανιστάν, του Ηνωμένου Βασιλείου κτλ. ή μήπως όχι;!), υπάρχουν ήδη εκατοντάδες άτομα από τους οποίους έχει νομιμότατα αφαιρεθεί κάθε δικαίωμα και παραμένουν ήδη μια δεκαετία και πλέον χωρίς δίκη στο Γκουαντάναμο.
Ερωτά λοιπόν κανείς: αφού αυτό συμβαίνει στο λίκνο της σύγχρονης δημοκρατίας που όλοι μας θαυμάζουμε, λατρεύουμε και υποληπτόμαστε, δεν θα έπρεπε να συμβαίνει και στην Ελλάδα; Πού είναι το λάθος να εφαρμόζουμε τα διεθνή δημοκρατικά πρότυπα; Πού είναι το λάθος να θέλουμε να μιμηθούμε τα δημοκρατικά μας είδωλα; Πού είναι το λάθος να θέλουμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο νομικό πολιτισμό για την προστασία όλων των αθώων πολιτών με τη βοήθεια της σκέψης του Τζορτζ Όργουελ (βλ. βιβλίο 1984 – Μεγάλος Αδελφός);
Μήπως το λάθος είναι ότι ο εισαγγελικός λειτουργός και οι αξιόλογοι αρθρογράφοι δεν κάνουν ρητή μνεία στα προαναφερθέντα σύγχρονα, προληπτικά σωφρονιστικά πρότυπα, τα οποία εφαρμόζονται επισήμως την τελευταία δεκαετία και βάλε από τις ΗΠΑ, αλλά και παλιότερα προ της εποχής δηλαδή του Κρόμγουελ και της Μεγάλης Χάρτας στη Βρετανία το 12ο αιώνα μ.Χ.;
Μήπως, απλά το θέμα είναι μετά τη δεύτερη κατηγορία να του αποδοθεί διαδοχικά ανά τακτά χρονικά διαστήματα και μια τρίτη, μια τέταρτη και μια πέμπτη ώστε να προσεγγίσουμε λίγο τα διεθνή δημοκρατικά πρότυπα της δεκαετούς κράτησης χωρίς δίκη (5 κατηγορίες x 18 μήνες =90 μήνες) όπως αυτά ισχύουν για τους κρατούμενους-φιλοξενούμενους των ΗΠΑ στο Γκουαντάναμο;
Μήπως το δημοκρατικό έλλειμμα που επικαλούνται σκόπιμα οι προαναφερθέντες μυστικοί κύκλοι, σκοτεινά κέντρα εξουσίας, νομικοί αμφιβόλου κύρους και αναρχικά αποβράσματα της κοινωνίας μας είναι απλά η μη απόδοση μιας τρίτης, μιας τέταρτης και κατόπιν μιας πέμπτης κατηγορίας εναντίον του Κώστα Σακκά;
Μήπως, τελικά, το πρόβλημα της υπόθεσης του Κώστα Σακκά είναι πολύ εύκολο να λυθεί έτσι υπέρ της σημερινής Δημοκρατίας μας, η οποία υπερασπίζεται μέχρι την τελευταία ρανίδα του συνταγματικού της αίματος τα δικαιώματα των Ελλήνων, το καλό του ελληνικού έθνους, την τήρηση του ελληνικού Συντάγματος (με τις λειψές ψηφίσεις των Μνημονίων) και τα συμφέροντα της Τρόικας, που δεν αφήνει υποθέσεις να παραγράφονται μετά από 11 αναβολές (υπόθεση Μελισσανίδη & μετά αγορά ΟΠΑΠ), που επιτρέπει όσους κατηγορήθηκαν άδικα για το μεγαλύτερο κύκλωμα τοκογλυφίας στην Ελλάδα να λαμβάνουν πρωτοδικώς ποινές άνω των έντεκα ετών φυλάκισης αλλά μετά να είναι ελεύθεροι να πίνουν ωραίους ελληνικούς καφέδες φερ’ ειπείν στο Σινάτρα και κάποιοι, ευτυχώς λίγοι κακοί, να μην τα θέλουν όλα αυτά. Ε;
31 ημέρες τώρα ο Κώστας Σακκάς βρίσκεται σε απεργία πείνας διεκδικώντας το αυτονόητο: να εφαρμοστεί ο νόμος που απαγορεύει την προφυλάκιση πέραν των 30 μηνών. 31 ημέρες τώρα τα όργανα της δικαιοσύνης είτε διαπράττουν, είτε καλύπτουν, είτε ανέχονται την πρωτοφανή αυτή παρανομία. Τα πράγματα έφτασαν πια σε οριακό σημείο, η κατάσταση της υγείας του απεργού πείνας είναι κρίσιμη και κάθε λεπτό που περνάει μπορεί να αποβεί μοιραίο.
Το Συμβούλιο Εφετών, το οποίο αναμένεται να συνεδριάσει τις επόμενες ημέρες, οφείλει να αποφασίσει την αποφυλάκιση του Κώστα Σακκά, αποκαθιστώντας έτσι, έστω και την τελευταία στιγμή, το εις βάρος του δικαστικό πραξικόπημα.
Και όλοι εμείς οφείλουμε αυτές τις στιγμές να σταθούμε στο πλευρό του, αναγνωρίζοντας ότι ο αγώνας που δίνει, βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωή του και με μόνο όπλο το σώμα του, μας αφορά όλους.
Ως Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων
καλούμε όλους και όλες να συμμετάσχουν στη μηχανοκίνητη πορεία που οργανώνει η Συνέλευση Αλληλεγγύης στον Κώστα Σακκά προς το Γενικό Κρατικό Νίκαιας την Παρασκευή 5/7 στις 6 μ.μ. και στη συγκέντρωση έξω από το νοσοκομείο στις 7.30 μ.μ.
———-
Για ένα Σακκάκι αδειανό…
Των ΑΡΓΥΡΩΣ Κ. ΜΩΡΟΥ, ΑΝΤΩΝΙΑΣ ΞΥΝΟΥ,
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 30 Ιουνίου 2013
Ο αναρχικός και επί σχεδόν ένα μήνα απεργός πείνας, Κώστας Σακκάς, οδεύει ολοταχώς προς τη συμπλήρωση τριετούς προφυλάκισης (!), καθώς με νομικά τερτίπια ανανεώνεται διαρκώς η διάρκειά της, με κίνδυνο της ζωής του πλέον.
Το αφισάκι αλληλεγγύης στον απεργό πείνας, Κ. Σακκά, που κυκλοφορεί στα social media Το αφισάκι αλληλεγγύης στον απεργό πείνας, Κ. Σακκά, που κυκλοφορεί στα social media Η πολιτική αντιπαράθεση που «παίχτηκε», μέσω ανακοινώσεων, τις τελευταίες ημέρες στο όνομα του επί 27 ημέρες απεργού πείνας, Κώστα Σακκά, δεν ανέδειξε μόνο ένα νέο «αδίκημα», όπως αυτό της… αναρχίας, αλλά αποκάλυψε και τη λεπτή γραμμή μεταξύ νομιμότητας και παραβατικότητας στην οποία δείχνει να ισορροπεί η Δικαιοσύνη.
Ενας συνταγματολόγος και ένας δικηγόρος Αθηνών μιλούν στην «Κ.Ε.» για την υπόθεση του 29χρονου αναρχικού, κατηγορούμενου για συμμετοχή στην οργάνωση «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς», ο οποίος βρίσκεται ήδη προσωρινά κρατούμενος για δυόμισι έτη και με την πρόσφατη απόφαση αναμένεται να κλείσει τα τρία. Ο Γιώργος Κατρούγκαλος κάνει λόγο για «προσβολή του κράτους δικαίου», ενώ ο Δημήτρης Κατσαρής, χρησιμοποιώντας «νομικούς όρους», μιλά για «κατάχρηση εξουσίας, παράβαση καθήκοντος και ηθική κατακράτηση παρά το Σύνταγμα».
Σε κρίσιμη κατάσταση
Στο μεταξύ ο Κώστας Σακκάς -ο οποίος ξεκίνησε απεργία πείνας στις 4 Ιουνίου, την «ημερομηνία που με το ισχύον νομικό καθεστώς έληγε το μέγιστο όριο προφυλάκισής του»- εξακολουθεί να νοσηλεύεται στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας από τις 17 Ιουνίου. Η παθολόγος επιμελήτρια Α’ ΕΣΥ, Ολγα Κοσμοπούλου, που τον εξέτασε την Παρασκευή, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς -όπως τονίζει- «ούτως ή άλλως η κατάστασή του είναι κρίσιμη λόγω του χρόνου που έχει παρέλθει και αγγίζει τον ένα μήνα». Οπως αναφέρει, έχει χάσει ήδη 12 κιλά σωματικού βάρους, έχει υπογλυκαιμία και ορθοστατική υπόταση.
Την επικινδυνότητα για βλάβες σε ζωτικά όργανα, ακόμη και το ενδεχόμενο της πρόκλησης ανακοπής καρδιάς με το πέρασμα των ημερών, επισημαίνουν και άλλοι γιατροί που τον εξέτασαν. Πολλώ δε μάλλον, όταν πρόκειται για έναν άνθρωπο που υποβάλλει τον εαυτό του σε απεργία πείνας για δεύτερη φορά, σύμφωνα με προηγούμενες ιατρικές γνωματεύσεις.
Το χρονικό
Ο 29χρονος προφυλακίστηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2010. Δύο μήνες πριν συμπληρωθεί το 18μηνο, κι ενώ ακόμη δεν είχε ξεκινήσει η δίκη, ασκήθηκε σε βάρος του νέα ποινική δίωξη για συναφή αδικήματα σε υπόθεση που αφορά και πάλι την οργάνωση «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς». Κι αυτό παρά το γεγονός ότι τόσο ο ίδιος όσο και η οργάνωση έχουν ξεκαθαρίσει πως ουδέποτε ήταν μέλος τους. Προφυλακίστηκε εκ νέου. Αν και ο ανώτατος χρόνος της δεύτερης προσωρινής κράτησης, σύμφωνα με το νόμο, δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 12 μήνες, το Συμβούλιο Εφετών αποφάσισε να παρατείνει την προσωρινή του κράτηση για ακόμη έξι μήνες.
Την περασμένη Τετάρτη το αρμόδιο συμβούλιο απέρριψε κατά πλειοψηφία (2-1) τις αντιρρήσεις που είχε υποβάλει ο απεργός πείνας μέσω της συνηγόρου του. Ωστόσο μέχρι την Παρασκευή το σκεπτικό της απόφασης δεν είχε καθαρογραφεί. Η δικηγόρος του, Μαρίνα Δαλιάνη, επισήμανε πως «μόνη λύση είναι η καταφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».
Πορείες αλληλεγγύης για την άμεση απελευθέρωση του απεργού πείνας πραγματοποιήθηκαν σε Αθήνα, Βέροια, Πάτρα, Χίο και Θεσσαλονίκη . Μαζική ήταν ακόμη μια φορά η διαμαρτυρία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ η υπόθεση του Κ. Σακκά απασχόλησε και εκπομπή της αυτοδιαχειριζόμενης ΕΡΤ.
«Παράνομο το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών»
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΤΣΑΡΗ, δικηγόρου Αθηνών
Θα μπορούσε κάποιος για το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών, που παρέτεινε την προφυλάκιση των Κ.Σακκά και Γερ. Τσάκαλου για ακόμα έξι μήνες πέραν του ορίου των 30 μηνών (18+12 μηνών), ώστε να φτάσει χωρίς δίκη -κατά την «ερμηνεία» του συμβουλίου- στους 36 μήνες, να χρησιμοποιήσει εκφράσεις όπως: μνημείο αυθαιρεσίας, δικαστικό πραξικόπημα, ανομιμοποίητη απόφαση, παράλογη ερμηνεία κ.λπ. Εχουμε φτάσει, όμως, στο σημείο που και οι λέξεις χάνουν το νόημά τους. Το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών είναι παράνομο.
Και επειδή σας είπα ότι είμαστε σε μια εποχή που οι λέξεις χάνουν το νόημά τους, ας παραθέσουμε τα λόγια του νόμου: «Αρθρο 288 παρ. 2 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας: από την επιβολή της προσωρινής κράτησης έως την έκδοση οριστικής απόφασης δεν μπορεί να διαταχθεί νέα προσωρινή κράτηση του ίδιου κατηγορουμένου για άλλη πράξη (…) κατ’ εξαίρεση μπορεί να διαταχθεί νέα προσωρινή κράτηση για άλλη πράξη (…). Στην περίπτωση αυτή η νέα προσωρινή κράτηση δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από ένα (1) έτος και δεν παρατείνεται».
Στο σκεπτικό του βουλεύματος αναφέρεται: «Συνεπώς επιτρεπτώς και σύμφωνα με το άρθρο 288ΚΠΔ εκδόθηκαν τα νέα εντάλματα προσωρινής κράτησης (σ.σ. εννοείται για ένα έτος πέραν του αρχικώς επιβληθέντος 18μήνου)», «επομένως δεν τυγχάνει εφαρμογής η δεύτερη περίπτωση του 288ΚΠΔ (σ.σ. που προβλέπει τη μη παράταση)».
Κι αν πρόκειται να σκεφτόμαστε με νομικούς όρους, οι μόνες λέξεις είναι κατάχρηση εξουσίας, παράβαση καθήκοντος, ηθική αυτουργία σε κατακράτηση παρά το Σύνταγμα.
«Βαρύτατη προσβολή στο κράτος δικαίου»
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΥ, συνταγματολόγου
Το Σύνταγμά μας ορίζει ρητά ότι το ανώτατο όριο διάρκειας της προφυλάκισης δεν μπορεί να υπερβεί το ένα έτος, ενώ μόνον σε «εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις» το όριο αυτό μπορεί να παραταθεί, προκειμένου για κακουργήματα, για ακόμη έξι μήνες.
Μάλιστα, ενόψει της συνειδητής καταστρατήγησης της συνταγματικής επιταγής μέσω της «σαλαμοποίησης» μιας και μόνο υπόθεσης σε πολλές επιμέρους πράξεις, ούτως ώστε να επιβάλλονται αυτοτελείς προφυλακίσεις για κάθε μία από αυτές και να πολλαπλασιάζεται το δεκαοκτάμηνο, ρητά προστέθηκε με την αναθεώρηση του 2001 η εξής πρόβλεψη στην παράγραφο 4 του άρθρου 6 του Συντάγματος:
«Απαγορεύεται η υπέρβαση των ανώτατων ορίων της προφυλάκισης με τη διαδοχική επιβολή του μέτρου αυτού για επί μέρους πράξεις της ίδιας υπόθεσης».
Στην περίπτωση του Κωνσταντίνου Σακκά, δύο μήνες πριν από τη συμπλήρωση του 18μηνου, ασκήθηκε νέα ποινική δίωξη για συναφή υπόθεση, με προφανή σκοπό την περιγραφή της παραπάνω διάταξης. Ο ανώτατος χρόνος της δεύτερης προφυλάκισής του (12 μήνες) έχει ήδη συμπληρωθεί, ενώ η πρώτη του δίκη δεν έχει ολοκληρωθεί και η δεύτερη δεν έχει καν αρχίσει.
Ενας άνθρωπος, λοιπόν, παραμένει 2,5 χρόνια φυλακισμένος χωρίς να έχει καταδικαστεί, κατά παράβαση του Συντάγματος και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Κανένα δίκαιο της ανάγκης δεν μπορεί να θεραπεύσει τη βαρύτατη αυτή προσβολή στο κράτος δικαίου.
Ο ειδικός φρουρός Επαμεινώνδας Κορκονέας πριν τεσσεράμισι χρόνια σήκωσε το υπηρεσιακό του περίστροφο και σκότωσε εν ψυχρώ τον 15χρονο Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο. Συνελήφθη, απολογήθηκε, κρίθηκε προφυλακιστέος. Δεκαοκτώ μήνες αργότερα κι ενώ η δίκη του δεν είχε ακόμα ξεκινήσει, αφέθηκε ελεύθερος, αφού είχε συμπληρωθεί το ανώτατο όριο προφυλάκισης.
Ο Κώστας Σακκάς συνελήφθη να κατέχει όπλα και του αποδόθηκαν κατηγορίες για συμμετοχή αρχικά σε άγνωστη τρομοκρατική οργάνωση και στη συνέχεια στη Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς. Συνελήφθη, απολογήθηκε, κρίθηκε προφυλακιστέος. Ο ίδιος αρνήθηκε ότι ήταν μέλος των Πυρήνων (άλλωστε κι όσοι δηλώνουν μέλη της οργάνωσης το αρνούνται) δεν έκρυψε όμως ποτέ ότι είναι αναρχικός.
Στα δυόμιση χρόνια που μεσολάβησαν από τότε του φορτώθηκαν καμιά εκατοστή κατηγορίες επιπλέον, σχηματίστηκε σε βάρος του κι άλλη δικογραφία, η οποία σημειωτέον αν και αποτελείται από χιλιάδες σελίδες ούτε σε μία δεν υπάρχει έστω και μια αναφορά του ονόματός του.
Σήμερα, ο Κ. Σακκάς διανύει την 26η ημέρα απεργίας πείνας διαμαρτυρόμενος για το γεγονός ότι βρίσκεται στη φυλακή 30 μήνες χωρίς να έχει δικαστεί. Το συμβούλιο Εφετών με απόφασή του παρέτεινε την προφυλάκιση η οποία μπορεί πλέον να ξεπεράσει τα τρία χρόνια. Το Σύνταγμα, οι νόμοι, οι ευρωπαϊκοί κανόνες, η ποινική δικονομία προφανώς είναι δεσμευτικά κείμενα όταν διδάσκονται σε φοιτητές της Νομικής, αλλά μέχρι εκεί! Δεν είναι και για να τα εφαρμόζουμε κιόλας.
Οι σχέσεις του αναρχικού-αντιεξουσιαστικού χώρου δεν έχουν «αυτόματη» σχέση με την τρομοκρατία, όπως αποφάσισε ο Αρειος Πάγος, διατάσσοντας τη διαγραφή πρώην κατηγορουμένου από αντιτρομοκρατικό κατάλογο που επιφέρει δέσμευση περιουσιακών στοιχείων.
Το ανώτατο δικαστήριο έκρινε «αδικαιολόγητη» την καταχώριση του ονόματός του στον κατάλογο των σχετιζομένων με την τρομοκρατία προσώπων, κάνοντας δεκτή την προσφυγή κατά της σχετικής απόφασης της «Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης».
Ο 27χρονος φοιτητής Δημήτρης Μιχαήλ, απαλλάχθηκε με αμετάκλητο βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών, για την υπόθεση της «Συνωμοσίας Πυρήνων της Φωτιάς» και παραπέμφθηκε σε Μονομελές Πλημμελειοδικείο για κατοχή ενός όπλου, τύπου Φλόμπερ, και μικροποσότητας χασίς. Το δικαστικό συμβούλιο αποφάσισε ότι δεν συμμετείχε στους «Πυρήνες», αλλά δέχτηκε ότι απλώς γνώριζε κάποιους από τους συγκατηγορουμένους του, μεταξύ των οποίων και τον Κώστα Σακκά -απεργό πείνας λόγω παρατεταμένης προφυλάκισης- από τον ευρύτερο αναρχικό-αντιεξουσιαστικό χώρο.
«Ενώ δηλαδή το βούλευμα αποφάνθηκε ότι αυτές οι γνωριμίες ήταν «απλές στα πλαίσια του ευρύτερου αναρχικού χώρου…», η Αρχή με την προσβαλλόμενη απόφασή της τις ανάγει σε επαρκείς για την ένταξη του προσφεύγοντα στον κατάλογο προσώπων σχετιζομένων με την τρομοκρατία. Με τον τρόπο αυτό τίθεται εκποδών το κατά τα άνω αμετάκλητο βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών και κάμπτεται το τεκμήριο της αθωότητας του κατηγορούμενου που απορρέει από αυτό», αναφέρεται στην υπ’ αριθμόν 660/2013 απόφαση του ΣΤ’ Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου. Εκ διαμέτρου αντίθετη ήταν η σχετική εισήγηση του εισαγγελέα.
Μεσημέρι στον ΧΥΤΑ Φυλής: Υπό τον αδυσώπητο αττικό ήλιο, τα απορριμματοφόρα των δήμων αδειάζουν τα σκουπίδια. Οι μπουλντόζες του Ενιαίου Διαβαθμιδικού Συνδέσμου του Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) σπεύδουν να τα καλύψουν με χώμα και τα σμήνη των γλάρων κάνουν αλλεπάλληλες επιδρομές για να τσιμπήσουν ό,τι μπορούν. Πιο χαμηλά, εκτείνεται μια βαθιά λεκάνη όπου απασχολούνται γερανοί και εκσκαφείς. Πρόκειται για τη νεότερη επέκταση του ΧΥΤΑ με σκοπό να παρατείνει τον χρόνο ζωής του, σχεδόν διπλασιάζοντας τον όγκο απορριμμάτων που μπορεί να δεχτεί το ενεργό κύτταρο, από τα 9 στα 17 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Πλησιάζοντας σε ένα σωρό από σκουπίδια, διακρίνονται ανθρώπινες φιγούρες. Είναι μέλη των συμμοριών ρακοσυλλεκτών της περιοχής, κυρίως Αλβανών Ρομά και μεταναστών από τη ΝΑ Ασία. Καθώς η μπουλντόζα αρχίζει να αδειάζει χώμα πάνω στον σωρό, με τους ρακοσυλλέκτες να συνεχίζουν αμέριμνοι τη δουλειά τους, οι ξεναγοί μου –υπάλληλοι του ΕΔΣΝΑ και της εταιρείας Ηλέκτωρ, που δραστηριοποιείται πολλαπλώς στη Φυλή– μου εξηγούν ότι τελευταίως οι ανεπιθύμητες αυτές επισκέψεις έχουν πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Σε λίγα λεπτά, εισέρχονται πολλοί ακόμα κυνηγοί των χαμένων θησαυρών των απορριμμάτων – κυρίως χαλκού και άλλων μετάλλων. Ο ΧΥΤΑ κλείνει, για την προστασία των εργαζομένων, όπως γίνεται με αυξανόμενη συχνότητα τελευταίως.
Στην Αττική παράγεται περίπου το 40% του συνόλου των απορριμμάτων της Ελλάδας – 2,26 εκατομμύρια τόνοι ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία του 2011. Ο Περιφερειακός Σχεδιασμός (ΠΕΣΔΑ) για τη Διαχείριση Απορριμμάτων στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας, που ψηφίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων το σωτήριον έτος 2003, παραμένει ακόμα κατά το μεγαλύτερο μέρος του ανεφάρμοστος. Ο ΧΥΤΑ Φυλής, ο μόνος στην Αττική, αν δεν επεκταθεί περαιτέρω, υπολογίζεται ότι θα κορεστεί πλήρως έως τα μέσα του 2015.
Ο ΕΔΣΝΑ, υπό την προεδρία του περιφερειάρχη Αττικής Γιάννη Σγουρού, που από 1.1.2012 είναι ο υπεύθυνος φορέας για την υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ, ενέκρινε τον περασμένο Αύγουστο την υλοποίηση, μέσω ΣΔΙΤ, τεσσάρων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων – δύο στη Δυτική Αττική (στη Φυλή και τα Λιόσια), έναν στο Γραμματικό και έναν στην Κερατέα. Τα έργα, συνολικής ετήσιας δυναμικότητας 1,35 εκατ. τόνων, προϋπολογισμού άνω των 400 εκατ. ευρώ και αξίας που αναμένεται να υπερβεί σε βάθος χρόνου το 1 δισ. ευρώ, υπήχθησαν στις διατάξεις του νόμου περί ΣΔΙΤ τον περασμένο Οκτώβριο.
Ο στόχος είναι να ολοκληρωθούν και οι τέσσερις διαγωνισμοί ώς το τέλος του 2013 και να υλοποιηθούν τα έργα ώς το τέλος του 2015, καθώς αυτή είναι και η προθεσμία για την απορρόφηση των 200 εκατ. ευρώ του ΕΣΠΑ που έχουν δεσμευτεί για τη χρηματοδότησή τους. «Ηδη η α΄ φάση των διαγωνισμών ολοκληρώθηκε μέσα σε χρόνο ρεκόρ και με απόλυτη διαφάνεια», δηλώνει στην «Κ» ο κ. Σγουρός. Οπως σημειώνει, βέβαια, «έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε», κάνοντας ειδική μνεία στις δικαστικές εμπλοκές.
Παρά τις σημαντικές πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ, με τις οποίες απέρριψε τις αιτήσεις ακύρωσης που είχαν καταθέσει οι Δήμοι Φυλής και Μαραθώνα κατά των έργων στα Λιόσια και το Γραμματικό, το δικαστήριο έχει πολλή δουλειά ακόμα. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι οι υποψήφιοι ανάδοχοι έχουν το δικαίωμα –το οποίο παγίως ασκούν– να προσφύγουν κατά του ανταγωνισμού μετά το πέρας της α΄ φάσης (έχει ήδη συμβεί στην περίπτωση του Γραμματικού), μετά την ολοκλήρωση του ανταγωνιστικού διαλόγου (β΄ φάση) και μετά την ανάδειξη του προσωρινού αναδόχου. Ο ίδιος ο ανταγωνιστικός διάλογος, κατά τον οποίο ο ΕΔΣΝΑ καλείται, σε διαπραγμάτευση με τους εργολάβους, να καθορίσει τις συγκεκριμένες παραμέτρους των έργων, αναμένεται να διαρκέσει 2-3 μήνες.
«Η προσέγγισή μας βασίζεται σε ανοιχτές τεχνολογίες, ώστε να μη θεωρηθεί ότι κλείνουμε το μάτι σε κάποιον, και ποσοτικοποιημένα κριτήρια, με κυρίαρχο το ύψος του τέλους εισόδου. Ετσι ελπίζουμε να περιορίσουμε τις υποκειμενικές κρίσεις και τις αμφισβητήσεις», δηλώνει στην «Κ» ο Νίκος Μαντζούφας, ειδικός γραμματέας ΣΔΙΤ, που συμμετέχει στην αξιολόγηση κάθε σταδίου του διαγωνισμού.
Το κοινωνικό ρίσκο
Πέρα από το νομικό-γραφειοκρατικό ναρκοπέδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας, ο υποψήφιος επενδυτής και η τράπεζα που θα κληθεί να τον χρηματοδοτήσει πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν και το «κοινωνικό ρίσκο». Τοπικές αντιδράσεις, με πιο ακραία το τετράμηνο αντάρτικο της Κερατέας το 2010-11, έχουν παίξει κρίσιμο ρόλο στην καθυστέρηση των επενδύσεων για τα απορρίμματα στην Αττική. Στην Κερατέα, πάντως, αυτόν τον καιρό επικρατεί ηρεμία. Τον περασμένο Ιανουάριο, η Βουλή ψήφισε τροπολογία που επιτρέπει την αλλαγή χωροθέτησης του ΧΥΤΑ στην περιοχή, από το Οβρυόκαστρο στις Φοβόλες. Η νέα τοποθεσία είναι δέκα φορές μικρότερη σε έκταση, ενώ, όπως σημειώνει στην «Κ» ο δήμαρχος Λαυρεωτικής, Κώστας Λεβαντής, δεν έχει και περιθώρια επέκτασης. Κατά τον κ. Λεβαντή, αυτό σημαίνει ότι ακυρώνεται στην πράξη ο ΠΕΣΔΑ, καθώς οι ποσότητες απορριμμάτων που θα διαχειρίζεται η Κερατέα θα είναι 60-80.000 τόνοι ετησίως, αντί των 127.500 τόνων που προέβλεπε ο ΠΕΣΔΑ. Τα λεγόμενά του επιβεβαιώνονται και από την προκήρυξη της α΄ φάσης του διαγωνισμού από τον ΕΔΣΝΑ, όπου σημειώνεται ότι «η ακριβής ποσότητα προβλέπεται να είναι μικρότερη» των 127.500 τόνων και ότι θα προσδιοριστεί κατόπιν συνεργασίας του Δήμου Λαυρεωτικής με το υπουργείο Περιβάλλοντος. «Πρόκειται ουσιαστικά για τα απορρίμματα των Δήμων Λαυρεωτικής και Σαρωνικού». Ωστόσο, οι δύο καλλικρατικοί δήμοι στέλνουν στον ΧΥΤΑ Φυλής αθροιστικά λιγότερο από 25.000 τόνους απορριμμάτων. Προς το παρόν, οι Κερατιώτες δείχνουν διατεθειμένοι να συμβιβαστούν με τον μεγαλύτερο όγκο…
ΣXETIKA ΘEMATA
Τα προϊόντα ανακύκλωσης επιστρέφουν στα… σκουπίδια_(…OIKONOMIA…)
περιβάλλον και πολιτική 