Archive for Φεβρουαρίου 2011
Πολιτική Ανυπακοή (Civil Disobedience) του Χένρι Ντέιβιντ Θορό
| Civil Disobedience Originally published as «Resistance to Civil Government»By Henry David Thoreau – 1849 – with annotated textThoreau Reader: Home
While Walden can be applied to almost anyone’s life, «Civil Disobedience» is like a venerated architectural landmark: it is preserved and admired, and sometimes visited, but for most of us there are not many occasions when it can actually be used. Still, although seldom mentioned without references to Gandhi or King, «Civil Disobedience» has more history than many suspect. In the 1940’s it was read by the Danish resistance, in the 1950’s it was cherished by those who opposed McCarthyism, in the 1960’s it was influential in the struggle against South African apartheid, and in the 1970’s it was discovered by a new generation of anti-war activists. The lesson learned from all this experience is that Thoreau’s ideas really do work, just as he imagined they would. |
το βιβλίο σε τρία μέρη: One – Two – Three
Σημεία των καιρών
Tου Χρηστου Γιανναρα, Καθημερινή 13/2/11
Η Ελλάδα είναι λογικά αδύνατο να συντονιστεί στο ντόμινο των εξεγέρσεων της Τυνησίας, της Αιγύπτου, της Υεμένης της Ιορδανίας. Γιατί στην Ελλάδα δεν υπάρχουν (ακόμα) πεινασμένοι, την όποια (ελάχιστη) κοινωνική αναταραχή την προκαλεί η απληστία, όχι η πείνα. Οσοι επώδυνα στερούνται, δεν έχουν «ακόμα» εκδηλωθεί – πώς να τολμήσουν απεργία, επομένως και διαδήλωση, οι εξαθλιωτικά χαμηλόμισθοι του ιδιωτικού τομέα; Απεργούν και διαδηλώνουν οι προνομιούχοι κανακεμένοι του δημοσίου, οι ευνοημένοι των πελατειακών σχέσεων της κομματοκρατίας. «Εξεγείρονται» όσοι μπορούν γκανγκστερικά να εκβιάσουν. Οχι τους εξουσιαστές της χώρας, αλλά την άφωνη φωτοχολογιά. Απεργούν οι πρωταθλητές της κερδεμπορίας φαρμακοποιοί, οι μηχανοδηγοί του ΟΣΕ με 120.000 ευρώ ετησίως, οι εργαζόμενοι στα λεωφορεία, στο μετρό, στα ΗΛΠΑΠ με μισθούς διπλάσιους (τουλάχιστον) της σύνταξης καθηγητών πανεπιστημίου.
Στην Ελλάδα αποκλείεται κοινωνική εξέγερση, γιατί τίποτα πια δεν κοινωνείται. Ούτε καν η απόγνωση. Δεν υπάρχει ούτε ο ελάχιστος ιστός κοινωνικής συνοχής, το μόνο που συντονίζει απρόσωπες μονάδες πολτώδους μάζας είναι οι συγκλίνουσες απληστίες. Ο Ελλαδίτης μοιάζει να έχει εκπέσει στην έσχατη υποστάθμη βαρβαρικής εξατομίκευσης: Κάθε «εγώ» απαιτεί ανεξέλεγκτη αυθαιρεσία και πανκυριότητα – ολοφάνερη στον τρόπο που οδηγούμε, που παρκάρουμε, που «διαλεγόμαστε», που εκλέγουμε συνδικαλιστικούς ηγέτες, που υπερψηφίζουμε τυράννους αδιάντροπης φαυλότητας ή εξόφθαλμης νοητικής ανεπάρκειας. Μοναδικό μέτρο αλήθειας των «αρχών» και «πεποιθήσεών» μας είναι το εγωτικό συμφέρον, η απληστία, η αυτοκολακεία με παραισθησιογόνες αυθυποβολές.
Το αναπότρεπτο και ακάθεκτα επερχόμενο ιστορικό τέλος της ελλαδικής κρατικής υπόστασης (μοιραία κατάληψη της οικονομικής καταστροφής που ήδη βιώνουμε και της απώλειας εθνικής κυριαρχίας που ο ολίγιστος πρωθυπουργός μας ομολόγησε) το εγγυώνται η έκλειψη αριστερού πολιτικού λόγου και η ανυπαρξία εκκλησιαστικού άξονα κοινωνικής συνοχής. Θα μπορούσαν να είναι δυο αναχώματα στη ζούγκλα της εγωκεντρικής αποθηρίωσης, δύο αντιστυλώματα των σχέσεων κοινωνίας. Γιατί μόνο η πολιτική Αριστερά κα η μη θρησκειοποιημένη Εκκλησία μπορούν να σαρκώσουν σε λαϊκή πράξη μια κοινωνιοκεντρική ανάκαμψη.
Υπάρχουν θεσμοί προορισμένοι να λειτουργούν σαν φορείς ηγετικής ευθύνης: Είναι η Ακαδημία Αθηνών, η Σύνοδος των Πανεπιστημιακών Πρυτάνεων, η ηγεσία του Δικαστικού Σώματος, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων. Ομως ούτε που διανοούνται να ψελλίσουν κριτική αντίρρηση στον ολοκληρωτισμό και στην αυθαιρεσία της Κομματοκρατίας. Εξ άλλου, το μέγιστο που θα μπορούσε να ζητήσει κανείς από τους τιμημένους αυτούς με κορυφαία κοινωνική ευθύνη, θα ήταν να δώσουν μάχη για να πάψει η επίσημη δολιοφθορά της γλώσσας των Ελλήνων, να στιγματίσουν και απομονώσουν όσους διαστρέφουν μεθοδικά την ιστορική συνείδηση, του Ελληνισμού, να τολμήσουν καταγγελία επώνυμη των πολιτικών που παζαρεύουν παραχωρήσεις εθνικής κυριαρχίας για να κερδίσουν την αλλοδαπή εύνοια. Τόσο μόνο.
Τα περισσότερα και θεμελιακά, την ευθύνη για την αλλαγή της κοινωνικής νοο-τροπίας, για το πέρασμα από την κτηνώδη, τυφλή απληστία στην ανθρώπινη χαρά των σχέσεων κοινωνίας, δεν μπορεί να τα περιμένει κανείς από διαχειριστές αξιωμάτων. Αυτά θα τα εμπνεύσει στους πολλούς ένας αριστερός πολιτικός λόγος, πολιτικό πρόγραμμα τίμια κοινωνιοκεντρικό. Οταν, παράλληλα, η «μικρά ζύμη» της ενοριακής κοινότητας θα μεταγγίζει οργανικά στο λαϊκό σώμα όχι ηθικολογίες, κηρύγματα και ακτιβισμό κοινής ωφέλειας, αλλά θα εγκεντρίζει σάρκα πολιτισμού (ποίηση, μέλος, ζωγραφιά, δραματουργία), δηλαδή «νόημα» ζωής μέσα από πράξη λατρείας.
Οσο το βλέμμα μας σταματάει στους ανάπηρους «από ιδιοτέλεια ή μικρόνοια» πολιτικούς και στα συμπτώματα εκθηρίωσης και ζούγκλας στον συλλογικό βίο, φυσικό είναι να γαντζωνόμαστε σε ψευδαισθήσεις: Πως, αν τάχα συσπειρωθούν κάποιες «υγιείς» κοινωνικές δυνάμεις, θα μπορούσαν να ξαναδώσουν αξιοπρέπεια στον Ελληνα και στην πατρίδα. Αλλά όσοι βλέπουν πέρα από τα συμπτώματα και εντοπίζουν τις αιτίες των συμπτωμάτων, συνειδητοποιούν (όχι χωρίς τρόμο) ότι είναι καθολικά το γένος των Ελλήνων που έχει εκπέσει σε δραματική παρακμή, μάλλον ανήκεστη. Παρακμή σημαίνει ότι υπάρχουν πολλές διάχυτες καλές προθέσεις, σώζεται ακόμα (στη γενέτειρα και στη διασπορά) ανθρώπινο δυναμικό ποιότητας, με ανιδιοτέλεια και λαμπρές ικανότητες, αλλά το δυναμικό αυτό είναι φανερά παροπλισμένο.
«Εχουν χαθεί τα κοινά κριτήρια αξιολόγησης ποιοτήτων, γι’ αυτό και η κοινωνία είναι αδιέξοδα υποταγμένη στη δικτατορία της μετριότητας, στον φασισμό της ασημαντότητας. Αυτός ο λαός που κάποτε καθολικά εγκολπωνόταν την ποιότητα της μουσικής και ποιητικής ανθοφορίας του ’60, σήμερα, από άκρη σε άκρη της Ελλάδας, τραγουδάει αποκλειστικά και μόνο υποπροϊόντα μουσικού και ποιητικού πρωτογονισμού. Στις εκθέσεις ζωγραφικής δεν στριμώχνονται οι επώδυνα φιλότεχνοι, σουλατσάρουν νεόπλουτα κομματικά στελέχη, συνδικαλιστές και «προμηθευτές» του δημοσίου που οι «καλλιτέχνες» τούς μπουκώνουν με «εφφέ». Στα σχολειά τα παραδομένα στον σκοταδισμό των «προοδευτικών» παρωπίδων, στα πανεπιστήμια τα συλημένα από την παράνοια του «ασύλου» μορφώνεται-μορφοποιείται ο ανθρωπολογικός τύπος της παρακμής. Φορέας μόνο δικαιωμάτων, ακτιβιστής ακοινώνητος, ηδονιστής ανέραστος, συντηρεί την εμπορευματοποιημένη light δημοσιογραφία, τον κρετινισμό της τηλεοπτικής ευτέλειας.
Ανάκαμψη από αυτή την εξευτελιστική παρακμή δεν είναι δυνατό να υπάρξει όσο απουσιάζει λόγος κοινωνιοκεντρικής πολιτικής και όσο απο τους επισκοπικούς «θρόνους» παρελαύνουν άνθρωποι ανυποψίαστοι για το εκκλησιαστικό γεγονός. Οι ετικέτες διαιωνίζουν ως «Αριστερά» την ψυχανωμαλία του Σταλινισμού ή τον καριερισμό του αριστεροκάπηλου μηδενισμού ή ακόμα και τον πασοκικό «σοσιαλισμό», τον πιο πειθήνιο παραγιό του αχαλίνωτου καπιταλισμού. Και το κατεξοχήν πεδίο όπου η εκκλησιαστική ποιότητα βρίσκεται σε απηνή διωγμό, είναι τα γραφειοκρατικά κέντρα εξουσίας της «εν Ελλάδι επικρατούσης θρησκείας».
«Οταν ο κλάδος της συκής γένηται απαλός και τα φύλλα εκφυή, γινώσκετε ότι εγγύς ο θέρος». Και αν δούμε πολιτικό λόγο, πολιτικό πρόγραμμα, τίμια κοινωνιοκεντρικό, όπως και αν δούμε ενορία που να σαρκώνει «νόημα» σχέσεων κοινωνίας, δυναμικής συνοχής, να ξέρουμε, μόνο τότε, ότι εγγίζει ανάκαμψη.
ρακοσυλλέκτες και χωματερές
ΟΙ ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ ΚΟΣΜΟΙ ΤΩΝ ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΩΝ
Μακροβούτια στα σκουπίδια για δυο μέτρα καλώδιο
Η ένταξη των ρακοσυλλεκτών στα συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων είναι χρήσιμη περιβαλλοντικά και κοινωνικά
Προσέξτε τις αντιθέσεις στις ζωές των ανθρώπων: Ο πρώτος είναι ένας ανώνυμος 13χρονος ρακοσυλλέκτης και αντιπαθεί όλους τους δημοσιογράφους που τον ρωτούν για τη ζωή του.
Οι ανήλικοι Ρομά δεν συμπαθούν τους δημοσιογράφους που ρωτάνε για τη ζωή τους. Ψάχνουν κάθε μέρα το «θησαυρό» τους στον ΧΥΤΑ Ανω Λιοσίων και τον πουλάνε για ελάχιστα ευρώ Βρίσκεται στον ΧΥΤΑ Ανω Λιοσίων, κρατάει ένα γάντζο στο χέρι και ξεσκίζει τις πλαστικές σακούλες που ξεφόρτωσε ένα απορριμματοφόρο. Ψάχνει μαζί με εκατοντάδες άλλους τους «θησαυρούς» (μέταλλα, σίδερα, συσκευές) για να τα πουλήσει σε κοντινό πρωτόγονο ανακυκλωτήριο (σκραπατζίδικο) αντί λίγων ευρώ.
Ο δεύτερος είναι επώνυμος 47χρονος πολιτικός. Ο Ν. Χιωτάκης, εκτός από πρόεδρος του Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων Κοινοτήτων Νομού Αττικής έχει εκλεγεί τρεις φορές δήμαρχος Κηφισιάς, με τη στήριξη της Ν.Δ.
Συμπαθεί τους δημοσιογράφους που δεν αντικρούουν τα έργα και τις ημέρες του. Κάθεται στο γραφείο του έτοιμος να υπογράψει την προγραμματική σύμβαση την οποία προώθησε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ για τη διαχείριση των σκουπιδιών της Αττικής με συνολικό κόστος άνω των 5 δισ. ευρώ για 25 χρόνια.
Οι επόμενοι τρεις είναι επιστήμονες. Η πρωτοποριακή έρευνά τους «Επίσημη ανακύκλωση και ρακοσυλλέκτες: συμβίωση ή διαμάχη» είναι από τις πρώτες σε αναγνωσιμότητα στην ιστοσελίδα του κορυφαίου οικονομικού πανεπιστημίου INSEAD.
Κι αυτό γιατί αποδεικνύει κάτι που κανείς πολιτικός δεν θα τολμούσε ούτε καν να σκεφτεί: το πόσο χρήσιμη θα ήταν περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά η ένταξη στα συστήματα ανακύκλωσης των δεκάδων χιλιάδων ρακοσυλλεκτών που «καθαρίζουν» τους δρόμους της πόλης.
Των εκατοντάδων που ξαλαφρώνουν τη χωματερή όπως ο ανήλικος αθίγγανος ρακοσυλλέκτης. Φοράει μπλούζα του Ολυμπιακού και το χαμογελό του αποκαλύπτει ένα χρυσό δόντι. «Πόσο χρονών είσαι;» τον ρωτάει ο Γιώργος Χάρδας, πρόεδρος των εργαζομένων στον ΧΥΤΑ. «Δεκαέξι», απαντάει ο πιτσιρικάς. «Ψέματα λέει!», πετάγεται γελώντας ένα άλλο παιδί. «Λες να μην το ξέρω;» απαντάει ο συνδικαλιστής. Θα ‘ναι γύρω στα 13. Ο
πιτσιρικάς ζητάει επιτακτικά ένα τσιγάρο. Μετά πηγαίνει προς το κάρο που έχει φτιάξει με τους φίλους του.
«Κάθε μέρα γίνονται και περισσότεροι, πλέον ξεπερνούν τους 500. Αναμεσά τους αρκετοί αλλοδαποί», μας ενημερώνει ο Γ. Χάρδας. Συμπληρώνει πως «αρκετοί είναι ιδιαίτερα επιθετικοί και οι εργαζόμενοι φοβούνται ακόμη και για τη σωματική τους ακεραιότητα. Πριν από δύο μήνες οι εργαζόμενοι έγιναν μάρτυρες μιας στυγνής δολοφονίας για ένα κομμάτι καλώδιο!» (σ.σ.: ο χαλκός κοστίζει ακριβά).
Προβληματισμός επικρατεί μεταξύ των χειριστών και των οδηγών: «Εχω διαρκώς τα μάτια μου δεκατέσσερα μην πατήσω κατά λάθος κάποιον που δεν είδα. Ασε που αν δεν τους κάνεις το χατίρι, δηλαδή να ξεφορτώσεις εκεί που θέλουν, μπορεί να ρίξουν καμιά πέτρα στο όχημα», λέει ένας εργαζόμενος. Ο ίδιος όμως αναρωτιέται σοβαρά τι θα γινόταν αν τους εξαφάνιζαν με κάποιο μαγικό τρόπο: «Φαντάσου να φέρουν τα ΜΑΤ και να διώξουν όλον αυτόν τον κόσμο. Τι θα κάνουν μετά οι απελπισμένοι; Δεν θα ταράξουν στις κλοπές στις γύρω γειτονιές; Ασε που μόλις χαλαρώσει η αστυνόμευση θα επιστρέψουν κατευθείαν».
Οι επιστήμονες γνωρίζουν καλά ότι «η εισαγωγή φραγμάτων σ’ αυτούς τους ανθρώπους θα σημάνει σημαντική ανεργία γι’ αυτούς με έντονες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις».
Εξηγούν ότι μία από τις δυσκολίες του ελληνικού συστήματος διαχείρισης αποβλήτων είναι η αντιμετώπιση της «γκρίζας ανακύκλωσης» του πραγματοποιούν κυρίως οι Ρομά. Ο αναλφαβητισμός μεταξύ τους αγγίζει το 90% και αποτελεί τον κύριο λόγο που γίνονται ρακοσυλλέκτες.
Κι όμως, στην πράξη κάνουν διαλογή στην πηγή. Πρακτική που αν οργανωνόταν σωστά (με τρεις ξεχωριστούς κάδους και σοβαρή ενημέρωση των πολιτών) θα καταστούσε άχρηστους τους ΧΥΤΑ που θέλουν να φτιάξουν σε Κερατέα και Γραμματικό οι υπουργοί Τίνα Μπιρμπίλη (Περιβάλλοντος), Γ. Ραγκούσης (Εσωτερικών) και ο Ν. Χιωτάκης.
Αντιθέτως, αυτό που θέλει η κυβέρνηση -όπως και η προηγούμενη- είναι να πετάμε τα σκουπίδια όλα μαζί. Γι’ αυτό και η υπουργός ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους για την κατασκευή του μεγαλύτερου εργοστασίου βιοξήρανσης στον κόσμο. Μιας τεράστιας μονάδας που θα δέχεται όλα τα απορρίμματα, ώστε να μη χάνει κανένας τον χρόνο του με τη διαλογή στο σπίτι. Επιπλέον θα παράγει εκατοντάδες χιλιάδες τόνους του ανακτημένου υλικού SRF, που κανείς δεν ξέρει τι θα απογίνουν.
Πιθανώς να θάβονται και αυτοί στον ΧΥΤΑ όπως εκείνοι του υπάρχοντος εργοστασίου μηχανικής ανακύκλωσης (ΕΜΑΚ), έργου πλήρως αποτυχημένου, σύμφωνα με έγκριτους πανεπιστημιακούς. Ή να καίγονται επιβεβαιώνοντας όσους καταγγέλλουν την τεχνολογία της βιοξήρανσης ως «κερκόπορτα στην καύση απορριμμάτων».
Στο μεταξύ, ο 13χρονος είναι παντελώς ανεπιθύμητος από τα συστήματα ανακύκλωσης όπως εκείνο των ηλεκτρικών συσκευών. Δεν υπάρχει περίπτωση να τον πληρώσουν ώστε να πάρουν τα υλικά που βρίσκει. Το κοινωνικό προσωπείο τους εξασφαλίζεται μέσω πενιχρών χρηματοδοτήσεων «προγράμματων επιμόρφωσης» για τους Ρομά. Ο πιτσιρικάς όμως έχει ανάγκη άμεσα 20 ευρώ. Και ξαναβουτάει σαν δεινός κολυμβητής στα σκουπίδια.
Δεν τον ενδιαφέρει καθόλου που οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο ότι η πρακτική των ρακοσυλλεκτών χαράζει ένα δρόμο προς τη βιώσιμη ανάπτυξη και όχι το αντίθετο, όπως φοβούνται οι εταιρείες και οι ρυθμιστικές αρχές. Εξηγούν ότι το συμβιωτικό σύστημα είναι περισσότερο βιώσιμο από το υπάρχον, εξαιτίας της μειωμένης περιβαλλοντικής ρύπανσης (αφού τα υλικά δεν θα καταλήγουν στα σκραπατζίτδικα) και επειδή προσφέρει εργασία στους ρακοσυλλέκτες.
Δυστυχώς το μόνο που νοιάζει τα κυβερνητικά στελέχη είναι πώς θα επιβληθεί η βιοξήρανση. Ξέρουν πως δεν υπάρχει ούτε μία χώρα στην Ευρώπη που να χρησιμοποιεί τη συγκεκριμένη μέθοδο ως βασικό εργαλείο της διαχείρισης απορριμμάτων. Πιθανώς να τους διαφεύγει η πληροφορία ότι η μεγαλύτερη εταιρεία του είδους παγκοσμίως (συνολικά έξι προμηθευτές) ανήκει στον «εθνικό εργολάβο», που κανένας δεν λέει το όνομα του (όμιλος Μπόμπολα).
Την ίδια στιγμή οι ρακοσυλλέκτες αποτελούν μια πειστική κοινωνική λύση σε μερικά από τα πιο σημαντικά προβλήματα της διαχείρισης των σκουπιδιών. Αντίθετα από τους κυβερνώντες πολιτικούς («μπλε» και «πράσινους») τους οποίους η κοινωνία απαξιώνει μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο. Πάντα μέχρι τις επόμενες εκλογές.
(Μπορείτε να διαβάσετε τη μελέτη στην ιστοσελίδα http://papers.ssrn.com/sol3/papers. cfm?abstract_id=1685277. Συγγραφείς είναι ο Πάτροκλος Γεωργιάδης, αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος μηχανολόγων μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και η Μαρία Μπέσιου, μηχανολόγος-μηχανικός, ερευνήτρια του Κέντρου Κοινωνικών Καινοτομιών του INSEAD, Luk Ν. Wassenhove, καθηγητής Operation Management στο INSEAD.)
Τα θετικά της ενσωμάτωσης
Σύμφωνα με τη μελέτη η ενσωμάτωση των ρακοσυλλεκτών μπορεί:
1. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των επίσημων συστημάτων ανακύκλωσης.
2. Να βοηθήσει στην ενσωμάτωση νέων περιβαλλοντικών κανονισμών.
3. Να γλιτώσει ενέργεια και νερό και να παράγουν λιγότερη μόλυνση από την προμήθεια των πρώτων υλών.
4. Να μειώσει την περισυλλογή και την αποσυναρμολόγηση και μαζί τα σχετικά κόστη που βαραίνουν τα συστήματα.
5. Να δημιουργήσει δουλειές για ανειδίκευτους εργάτες.
6. Να φέρει κάποιο έλεγχο στις δραστηριότητες των ρακοσυλλεκτών, σταματώντας την παράνομη απόρριψη των υλικών που συλλέγουν.
Η στατιστική των σκουπιδιών
*Η παγκόσμια τράπεζα υπολογίζει πως το 1% των κατοίκων των αναπτυσσόμενων χωρών είναι ρακοσυλλέκτες. Πάνω από 100.000 είναι στην πόλη Ντάκα του Μπαγκλαντές και 20.000 στην Καλκούτα της Ινδίας. Τους 15.000 ξεπερνούν στην Πόλη του Μεξικού, με μέσο όρο ζωής τα 35 χρόνια, τη στιγμή που το προσδόκιμο ζωής στον γενικό πληθυσμό είναι τα 67 έτη.
*Σύμφωνα με εκτιμήσεις τα ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά απόβλητα στην Ευρώπη αυξάνουν κάθε χρόνο από 16% έως 28%, τρεις φορές γρηγορότερα σε σχέση με τον μέσο όρο των αστικών σκουπιδιών. Μέχρι το τέλος της χρονιάς η ποσότητα αυτών των αποβλήτων θα είναι μεταξύ 3,9 έως 4,3 κιλά ανά κάτοικο, δηλαδή 12 εκατομμύρια τόνοι.
*Στην Ελλάδα παράγονται 100.000 τόνοι από τους οποίους μαζεύονται μονάχα οι μισοί (44.000). Κάτι που σημαίνει ότι οι ρακοσυλλέκτες μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην περισυλλογή και την απόθεση των ηλεκτρικών συσκευών και μετάλλων στα νόμιμα σημεία περισυλλογής.
Μόλις 115 ευρώ τον τόνο πληρώνει τα μεταχειρισμένα μέταλλα η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. Η τιμή έχει καθοριστεί από το κράτος και είναι περίπου η μισή από τα 230-250 ευρώ που πληρώνουν οι χαλυβουργίες. Ετσι οι περισσότερες μάντρες που συλλέγουν μέταλλα προτιμούν να τα προωθούν στις χαλυβουργίες, με αποτέλεσμα τη μη ορθολογική διαχείριση των ανακυκλώμενων συσκευών. Το ερώτημα που προκύπτει είναι συγκεκριμένο: γιατί δεν δίνεται η δυνατότητα στους ρακοσυλλέκτες να πηγαίνουν κατευθείαν τα υλικά στο σύστημα και να αμείβονται με τις τιμές που δίνουν οι μάντρες; Παρ’ όλ’ αυτά στην ιστοσελίδα της η Ανακύκλωση Συσκευών ξεκαθαρίζει ότι «οι γυρολόγοι δεν είναι ασφαλές δίκτυο και δεν μπορούμε να το ελέγξουμε. Ασφαλείς φορείς συλλογής, βάσει νομοθεσίας, είναι οι δήμοι και οι λιανοπωλητές». Υπάρχει πάντως και άλλη πρόταση για την περιβαλλοντικά επιζήμια καύση των καλωδίων: θα μπορούσαν οι δήμοι να παρέχουν σε επιλεγμένο χώρο την υπηρεσία της μηχανικής ανακύκλωσης καλωδίων. Εκεί θα πηγαίνουν οι ρακοσυλλέκτες τα καλώδια και θα παραλαμβάνουν τον χαλκό. Το κόστος των σχετικών μηχανημάτων είναι γύρω στις 65.000 ευρώ, ωστόσο, θα σταματήσουν οι καύσεις.
———-
Official Recycling and Scavengers: Symbiotic or Conflicting?
Maria Besiou
INSEAD
Georgiadis Patroklos
Aristotle University of Thessaloniki – Department of Mechanical Engineering
Luk N. Van Wassenhove
INSEAD
September 30, 2010
INSEAD Working Paper No. 2010/78/TOM/INSEAD Social Innovation Centre
Abstract:
For decades, if not for centuries, collection of end-of-use products was performed by scavengers, especially if these products could be reused or if there was value to be recovered. Nowadays, most societies in their effort to increase availability of natural resources and avoid landfills have displaced scavengers by formal waste collection systems. However, scavenging still exists, mainly in case of collection capacity shortages or low standard of living. While the participation of scavengers in waste collection systems has a social dimension, economical and environmental dimensions are also important. Informal recycling of waste electrical and electronic equipment by scavengers not only constrains profits of the formal system. In their effort to recover the value of used products scavengers also pollute the environment. In this paper we develop a system dynamics model to study the impact of scavenging on the operations of the formal recovery system of waste electrical and electronic equipment. We consider three different regulatory measures; a legislation that ignores scavengers though they participate, a legislation setting barriers to the participation of scavengers and a legislation that incorporates them into the formal waste management system. We use data from a real world closed-loop supply chain that operates in Greece. Extended numerical experimentation investigates the impact of the three different regulatory measures on economical, environmental and social sustainability. The results show that a legislation that incorporates scavengers into the formal waste management system is beneficial for all aspects of sustainability.
Keywords: Supply Chain Management, Scavengers, WEEE, Sustainable Development, System Dynamics
περιβάλλον και πολιτική 